Thông tư giúp giáo viên có nhu cầu hơn về phát triển năng lực
Các ý kiến đều thống nhất cho rằng, việc Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư số 14/2018/TT-BGDĐT, quy định chuẩn hiệu trưởng cơ sở giáo dục phổ thông và Thông tư số 20/2018/TT-BGDĐT, quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông có ý nghĩa lớn đối với việc phát triển năng lực hiệu trưởng/giáo viên trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục, đào tạo.
“Lúc đầu có chút lo lắng khi tiếp cận 2 thông tư, đến khi được tập huấn, hiểu kỹ về hai thông tư này, tôi thấy tư tưởng thoải mái hơn nhiều” – Đó là chia sẻ của cô giáo Phạm Thị Liên, Trường Tiểu học Thanh Lưu (Thanh Liêm, Hà Nam).
Theo cô Liên: “Đợt tập huấn là cơ hội để cô và đồng nghiệp hiểu rõ hơn nội dung cốt lõi cũng như tinh thần nhân văn của 2 thông tư; Ưu việt là ở chỗ, nó làm cho mỗi giáo viên thấy mình cần phải học hỏi hơn nữa, soi vào thông tư, đối chiếu với các tiêu chuẩn, tiêu chí, bản thân mỗi hiệu trưởng/giáo viên nhận ra điểm thiếu khuyết về năng lực, kỹ năng để tự bồi dưỡng, hoàn thiện để hoàn thành nhiệm vụ; Nhận ra thiếu khuyết của mình nhưng tư tưởng lại rất thoải mái, không cảm thất áp lực, vì thông tư đã tạo cơ hội cho những giáo viên như tôi học hỏi, nâng cao trình độ, phát triển bản thân, giúp chúng tôi có nhu cầu hơn về phát triển năng lực nghề nghiệp”.
Vì sự phát triển, quyền lợi, hạnh phúc của học sinh
Thầy Nguyễn Minh Quý, Hiệu trưởng Trường THPT Trần Nguyên Hãn (Hải Phòng) đặc biệt tâm đắc chất nhân văn của hai thông tư mới ban hành. Theo thầy Quý, cả hai thông tư đều tiếp cận vấn đề rất nhân văn của giáo dục đào tạo, không nặng về đánh giá mà nhìn sâu được bản chất, giá trị của 1 hiệu trưởng, giá trị của người đứng đầu đối với cơ sở giáo dục, nhìn sâu được giá trị của một giáo viên đứng lớp, tất cả đều vì sự phát triển, vì quyền lợi, hạnh phúc của mỗi học sinh.
| Thầy Nguyễn Minh Quý, Hiệu trưởng Trường THPT Trần Nguyễn Hãn, Hải Phòng chia sẻ kinh nghiệm đánh giá GV tại buổi tập huấn |
Thầy Nguyễn Minh Quý nói rằng, điểm nổi bật của thông tư là những quy định không mang tính hình thức, không dùng kết quả đánh giá để luân chuẩn, điều động cán bộ, cũng không dùng kết quả đánh giá theo chuẩn làm tiêu chí để đánh giá, bình xét thi đua. “Thông tư có tính mở, với biên độ rất rộng, thể hiện ở chỗ nó định hướng cho người ta phấn đấu, rèn luyện và có một chu trình rất rõ".
Về quy trình đánh giá, Thông tư số 20/2018/TT-BGDĐT, quy định chuẩn nghề nghiệp giáo viên cơ sở giáo dục phổ thông nêu rõ: "Giáo viên tự đánh giá theo chu kỳ 1 năm một lần vào cuối năm, để tự xác định mức độ đạt được theo chuẩn, từ đó xây dựng kế hoạch rèn luyện phẩm chất nghề nghiệp và nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; Người đứng đầu cơ sở giáo dục phổ thông tổ chức đánh giá giáo viên theo chu kỳ 2 năm một lần".
Theo Thông tư số 14/2018/TT-BGDĐT ban hành quy định chuẩn hiệu trưởng sở giáo dục phổ thông thì "Hiệu trưởng tự đánh giá theo chu kỳ một năm một lần vào cuối năm học. Cơ quan cấp trên quản lý trực tiếp đánh giá hiệu trưởng theo chu kỳ hai năm một lần vào cuối năm học".
Như vậy, GV/CBQL có điều kiện nhìn nhận quá trình phấn đấu của mình, đánh giá lại bản thân để biết mình yếu/thiếu điểm gì để “tự soi, tự sửa”. Quy định chuẩn của thông tư thực sự là kim chỉ nam, khơi gợi, tạo động lực để hiệu trưởng/giáo viên phấn đấu, hướng tới sự phát triển nghề nghiệp, hoàn thiện phẩm chất, năng lực bản thân”.
Nội hàm của thông tư phù hợp với xu thế phát triển giáo dục trong bối cảnh đổi mới căn bản, toàn diện
Phân tích tầm quan trọng của việc triển khai tốt hai thông tư, thầy Trần Văn Hưng, Hiệu trưởng Trường THPT chuyên Thái Nguyên khẳng định: “Nội hàm của thông tư phù hợp với xu thế phát triển giáo dục trong bối cảnh hiện nay. Các tiêu chuẩn, tiêu chí chúng tôi đều thấy phù hợp. Chuẩn như là cái gương soi, để hàng ngày, hàng tuần, hiệu trưởng/ giáo viên soi vào đó xem mình còn thiếu những gì, đã tiến bộ, phát triển đến đâu, nhìn vào “chuẩn” để tự soi, tự sửa, nỗ lực phấn đấu trong thực hiện nhiệm vụ của mình”.
| Thầy Trần Văn Hưng, hiệu trưởng trường THPT chuyên Thái Nguyên |
Đồng quan điểm này, thầy Phạm Ngọc Cảnh, Trường THPT Phiêng Khoài, Yên Châu, Sơn La cho biết, đã dành nhiều thời gian nghiên cứu hai thông tư. Qua đợt tập huấn này, càng hiểu rõ những điểm mới quan trọng của thông tư, đó là quan điểm nhìn nhận mang tính chất định hướng, cách đánh giá năng lực của hiệu trưởng/giáo viên, để trên cơ sở đó, mỗi người có kế hoạch tự đào tạo, bồi dưỡng.
Đồng thời, cơ sở giáo dục, cơ quan chủ quản giúp giáo viên lựa chọn các modul bồi dưỡng, xây dựng kế hoạch để bồi dưỡng đội ngũ. Theo thầy Cảnh, “thông tư lần này coi trọng nguồn minh chứng, tôi cho là rất phù hợp, minh chứng càng xác thực thì kết quả đánh giá càng có sức thuyết phục”.
Nhìn nhận ở góc độ cấu trúc của 2 thông tư, cô Trần Thị Lan Anh, Hiệu trưởng Trường tiểu học và THCS 915, Gia Sàng, Thái Nguyên đánh giá: Các tiêu chuẩn, tiêu chí của 2 thông tư được tinh gọn, rõ ràng, cấu trúc chặt chẽ. Thông tư 14 đánh giá chuẩn hiệu trưởng gồm 5 tiêu chuẩn và 18 tiêu chí. Thông tư 20 đánh giá giáo viên có 5 tiêu chuẩn, 15 tiêu chí. Tiêu chí được mô tả theo từng mức cụ thể (đạt, khá, tốt và không đạt).
Trong quy trình đánh giá, phải lấy ý kiến của đồng nghiệp. Đặc biệt, chu kỳ đánh giá 2 năm/lần là rất phù hợp. Kết quả đánh giá xếp loại theo chuẩn dựa trên minh chứng, chứ không tính theo điểm, đảm bảo sự khách quan. Quy định chuẩn hiệu trưởng/giáo viên không “làm khó” hiệu trưởng/giáo viên mà tạo động lực để mỗi người không ngừng nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ.
Thực hành đánh giá hiệu trưởng, phó hiệu trưởng ngay tại buổi tập huấn, thầy Nông Văn Khiêm, Phó hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THSC Mai Long, (Nguyên Bình, Cao Bằng) và cô Nguyễn Thị Dung, Hiệu trưởng Trường THCS Tự Xuân, Tp Cao Bằng nói rằng, bản thân đang rất cần được bồi dưỡng để nâng cao năng lực quản trị nhà trường, để biết cách thực hiện tự chủ khi nhà trường được giao quyền tự chủ.
