Thành tích ấn tượng
Thông tin từ Sở GD&ĐT Lào Cai cho biết: Năm học 2021- 2022, 100% các cơ sở giáo dục trung học đã triển khai hoạt động NCKH cho học sinh trung học. Có 161 dự án của 9 phòng GD&ĐT, 36 trường dự thi cấp tỉnh với kết quả 104 giải (8 giải Nhất, 17 giải Nhì, 32 giải Ba, 47 giải Tư) theo lĩnh vực/nhóm lĩnh vực của từng cấp học.
Ban giám khảo đã tổ chức chấm lựa chọn dự án tham dự Cuộc thi KHKT cấp Quốc gia, đề xuất 2 dự án dự thi quốc gia. Và đoàn học sinh Lào Cai đạt 1 giải Nhất và 1 giải Nhì. Đây là năm thứ 3 liên tiếp, Lào Cai đạt 1 giải Nhất và 1 giải Nhì; năm thứ 9 liên tiếp, Lào Cai duy trì thành tích cao tại cuộc thi KHKT Quốc gia dành cho học sinh trung học; là một trong 4 đơn vị có kết quả cao nhất tại cuộc thi.
Đặc biệt, dự án “Ngân hàng máu di động” thuộc lĩnh vực Phần mềm hệ thống của học sinh Trần Phong và Trần Mỹ Chi (THPT Chuyên Lào Cai) do thầy Mai Hồng Kiên hướng dẫn sau khi vượt qua vòng thi lựa chọn dự án dự thi quốc tế bằng tiếng Anh đã xuất sắc trở thành 1 trong 7 dự án của Việt Nam dự thi Khoa học kỹ thuật quốc tế - ISEF 2022 tại Hoa Kỳ.
Có thể thấy, năm học 2021-2022, hoạt động nghiên cứu khoa học trong học sinh trung học đã trở thành hoạt động quan trọng thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học, hình thức dạy học và kiểm tra, đánh giá theo định hướng phát triển năng lực học sinh ở các trường trung học; trở thành phong trào mạnh mẽ trong các trường trung học.
Đây còn là năm đầu tiên Cuộc thi được tổ chức bằng hình thức trực tuyến trong bối cảnh dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nhưng các cơ sở giáo dục đã đáp ứng được yêu cầu và tham gia Cuộc thi với chất lượng cao, thể hiện sự quyết tâm cao của Ngành GD&ĐT trong việc thực hiện chuyển đổi số, xây dựng trường học thông minh, đáp ứng yêu cầu cuộc cách mạng công nghiệp 4.0.
Một số đơn vị tiếp tục duy trì và đạt kết quả cao trong cuộc thi KHKT cấp tỉnh; một số đơn vị có nhiều chuyển biến tích cực; Nhiều dự án xuất phát từ những vấn đề đặt ra trong thực tiễn cuộc sống xung quanh học sinh và mục tiêu để giải quyết những vấn đề đó, cải thiện cuộc sống.
Một số dự án có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, góp phần bảo vệ môi trường, giữ gìn phong tục tập quán và bản sắc văn hóa dân tộc, một số dự án có tính thời sự cao. Đặc biệt, một số dự án đã nhằm góp phần phòng, chống dịch bệnh Covid-19; số lượng dự án ứng dụng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo tăng.
Đa số học sinh hiểu biết sâu sắc về lĩnh vực nghiên cứu, có khả năng thuyết trình, tư duy phản biện tốt; học sinh hiểu và biết quy trình thực hiện các dự án khoa học, dự án kỹ thuật. Nhiều học sinh dù hoàn cảnh và ở khu vực đặc biệt khó khăn, là học sinh người dân tộc thiểu số đã nỗ lực nghiên cứu, tham dự cuộc thi.
Giải pháp cho những thành công mới
Theo ông Nguyễn Minh Thuận, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Lào Cai, bên cạnh những thành tựu thì hoạt động nghiên cứu khoa học và thi khoa học kĩ thuật của ngành giáo dục Lào Cai còn những hạn chế, khó khăn.
Ví như, chất lượng một số dự án của một số đơn vị còn thấp, chưa được đầu tư, nghiên cứu. Một số trường hoạt động nghiên cứu khoa học chưa được đẩy mạnh thành phong trào trong học sinh.
Một số dự án làm chưa đúng quy trình, nặng về tạo ra sản phẩm hoàn thiện, chưa chú trọng cải tiến những điểm yếu của sản phẩm; nghiên cứu tổng quan về những vấn đề liên quan còn sơ sài; chưa xác định, phân biệt được loại đề tài khoa học và đề tài kỹ thuật, cá biệt có dự án chưa xác định đúng lĩnh vực nghiên cứu...
Trên cơ sở những tồn tại và thành công đã đạt được, Sở GD&ĐT Lào Cai đã đề ra một số nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2022 để đưa hoạt động này phát triển và đạt nhiều thành tích cao hơn nữa.
Trước hết ngành sẽ tiếp tục xác định hoạt động nghiên cứu khoa học trong học sinh trung học là hoạt động quan trọng đổi mới giáo dục, triển khai giáo dục STEM, chuẩn bị triển khai chương trình GDPT 2018; xác định đúng mục tiêu, ý nghĩa của hoạt động này trong tổ chức thực hiện.
Cùng đó, tổ chức đánh giá hoạt động nghiên cứu khoa học và thi KHKT các cấp, rút kinh nghiệm trong chỉ đạo và tổ chức thực hiện. Biểu dương, khen thưởng các tập thể, cá nhân có nhiều đóng góp, có thành tích trong hoạt động nghiên cứu khoa học.
Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và tổ chức triển khai hoạt động nghiên cứu khoa học trong học sinh ngay từ đầu học kỳ 2 năm học 2021 - 2022…
