Đam mê với nghiệp “trồng người”
Năm 2002, tốt nghiệp khoa Lịch sử trường Đại học Sư phạm Hà Nội, cô giáo Nguyễn Hải Vân được phân công giảng dạy môn Lịch sử tại Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy (Ninh Bình).
Với chuyên môn vững vàng, bên cạnh giảng dạy cô còn được Ban giám hiệu tin tưởng giao nhiệm vụ bồi dưỡng học sinh giỏi cấp Tỉnh, cấp khu vực và cấp Quốc gia. Trọng trách này càng thúc đẩy cô Vân luôn nỗ lực cố gắng, trau dồi kiến thức, nâng cao trình độ chuyên môn, đổi mới phương pháp dạy học… để thắp sáng, ươm mầm những tài năng môn Lịch sử cho Ninh Bình.
Cô Vân cho biết: Trong công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, luôn nắm vững phương châm dạy chắc kiến thức cơ bản rồi mới nâng cao. Thông qua những bài giảng cụ thể để dạy phương pháp tư duy cho học sinh; dạy dạng bài có tính quy luật trước, dạng bài có tính đơn lẻ, đặc biệt sau.
Với cách làm khoa học, hiệu quả này, cô đã bồi dưỡng thành công nhiều học sinh giỏi cấp tỉnh, học sinh giỏi khu vực Duyên hải và Đồng bằng Bắc bộ, đặc biệt là học sinh giỏi cấp Quốc gia. Chất lượng đội tuyển học sinh giỏi các cấp của trường năm sau luôn cao hơn năm trước. Nhiều năm liền, đội tuyển học sinh giỏi Quốc gia môn Lịch sử do cô Vân phụ trách dẫn đầu thành tích bồi dưỡng học sinh giỏi Quốc gia tỉnh Ninh Bình với 100% học sinh dự thi đạt giải.
Nhìn vào thành tích dạy học và bồi dưỡng học sinh giỏi có thể thấy, cô Vân luôn tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy theo định hướng phát triển năng lực; tích cực áp dụng các sáng kiến cải tiến phương pháp dạy học, ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy. Cô cũng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học trò phù hợp với nội dung, chương trình.
Không chỉ nỗ lực trong công tác chuyên môn, cô Vân cũng tích cực tham mưu với lãnh đạo nhà trường, chủ động tổ chức các hoạt động ngoại khóa, hoạt động trải nghiệm nhằm củng cố, kiến thức, rèn luyện kĩ năng, đồng thời giáo dục học sinh về đạo đức lối sống, kỹ năng sống, giao tiếp, ứng xử, giáo dục lòng nhân ái, ý chí vươn lên trong học tập và trong cuộc sống.
Với chuyên môn vững vàng, cô Vân được Sở GD&ĐT Ninh Bình lựa chọn tham gia làm giảng viên cốt cán cấp tỉnh, bồi dưỡng giáo viên về đổi mới chương trình, nội dung, phương pháp dạy học, bồi dưỡng thường xuyên…
Bản thân cô cũng đã tham gia Hội thi giáo viên dạy giỏi cấp THPT tỉnh Ninh Bình và đạt nhiều giải cao. Nhiều sáng kiến kinh nghiệm của cô được ứng dụng trong thực tế và giảng dạy tại Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy và các trường THPT tỉnh Ninh Bình, được đông đảo các thày cô giáo, phụ huynh và học sinh đánh giá cao…
Khát khao ươm mầm
NGƯT Nguyễn Hải Vân chia sẻ: Quá trình giảng dạy môn Lịch sử nhận thấy, học sinh nói chung (kể cả học chuyên Toán, Anh, Hóa…) ngại học Lịch sử. Thậm chí những kiến thức LS luôn cuốn hút tạo ra sự thích thú, hứng khởi với các em. Tuy nhiên, để làm được điều đó thì vai trò của người thầy phải thể hiện rất nhiều, phải mang tới cho các em những phương pháp giảng dạy, cách thức truyền đạt hấp dẫn, khoa học, sáng tạo.
Ví như với học sinh không chuyên khối C, giáo viên không cần nặng nề việc trang bị kiến thức chuyên sâu nhưng có thể mở rộng kiến thức xã hội, các em sẽ hứng thú với việc học và không bị cảm giác nặng nề về kiến thức sách vở.
Mỗi bài giảng, giáo viên chỉ cần cô đọng vấn đề chính học sinh phải nhớ, sau đó mở rộng theo hướng tiệm cận vấn đề vào thực tế cuộc sống thì học sinh sẽ nhanh nhớ và nhớ bài sâu. Làm sao để các em ra khỏi lớp phải đảm bảo nhớ được “sườn” bài giảng…
Còn với học sinh thi chuyên về Lịch sử cách trang bị, phương pháp giảng dạy, yêu cầu kiến thức sẽ khác hơn. Để các em học hiệu quả, mỗi bài học giáo viên cần phải sơ đồ hóa kiến thức chi tiết, làm cho bài giảng đơn giản ngắn gọn, cộng thêm phần thuyết giảng giải.
Đặc biệt với nhóm học sinh thi học sinh giỏi “Để học hiệu quả trước hết phải nắm vững kiến thức, giáo viên trang bị thông qua hệ thống sơ đồ hóa kiến thức; Quá trình học, với mỗi sự kiện lịch sử có motuyp để học thì học sinh có thể khai thác theo mạch kiến thức. Bên cạnh học kiến thức trong sách được giáo viên cung cấp cần đọc, tham khảo thêm các tài liệu khác để phục vụ cho nội dung học tập và các bài thi…”- cô Vân chia sẻ kinh nghiệm.
Với kinh nghiệm gần 20 năm giảng dạy Lịch sử, cô Vân cũng cho rằng để học sinh không sợ học, đam mê với kiến thức, hứng thú bộ môn Lịch sử phụ thuộc nhiều vào phương pháp dạy học, cách truyền đạt, sự định hướng của giáo viên với học trò… Điều đó đồng nghĩa giáo viên phải không ngừng nâng cao chuyên môn, sáng tạo trong từng bài giảng, hết lòng và tận tâm với học trò…
Vũ Thu Ngân - Cựu học sinh Trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy, học sinh giỏi Quốc gia môn Sử (2019) chia sẻ: Phương pháp dạy của cô Vân dễ hiểu và theo logic vấn đề. Từ đó giúp học sinh có cái nhìn khách quan, tổng quát rồi mới đi vào chi tiết vấn đề.
Cô luôn nhắc học trò trong cách viết bài phải vừa có Sử vừa có luận, viết bài phải mang tính khách quan nhưng vẫn phải thể hiện được cá tính riêng của người viết. Đặc biệt quá trình dạy và ôn thi học sinh giỏi cô thường liên hệ với thực tiễn, do đó các bài giảng phong phú, cập nhật thời sự, dễ hiểu, kích thích trong HS hứng khởi, đam mê môn học…
“Hiện tại em đang học năm thứ 2 Trường Đại học Sư phạm Hà Nội khoa Lịch sử. Trong tương lai, nếu được tiếp nối trở thành GV giảng dạy Lịch sử thì những kiến thức, phương pháp của cô sẽ là những bài học, kinh nghiệm quý, điểm tựa hữu ích giúp em trong công tác giảng dạy và truyền cảm hứng môn Lịch sử tới học trò…” – Vũ Thu Ngân bày tỏ.
NGƯT Nguyễn Hải Vân luôn mong muốn là người thắp lên ngọn lửa, truyền cảm hứng, say mê và tình yêu nghề của mình đến học trò. Vì vậy, cô luôn quan tâm, phát hiện bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu, giúp đỡ những em có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn có thêm nghị lực trong cuộc sống và vươn lên trong trong học tập.