Hệ thống này đã giúp 350 HS bán trú không phải sử dụng nước lạnh mùa đông. Từ đó góp phần nâng cao sức khỏe HS, tiết kiệm điện và năng lượng và đặc biệt tuyên truyền hiệu quả cho công tác bảo vệ rừng.
Sáng kiến từ kí ức tuổi thơ
Thầy Vũ Xuân Quế - Hiệu trưởng Trường THCS &THPT Bát Xát (một trong 2 chủ nhân sáng kiến) chia sẻ: Dự án được GV và HS gọi là “Công nghệ tuổi thơ” xuất phát từ ý tưởng: “Khi còn nhỏ tôi thường vùi cám nuôi lợn giúp bố mẹ. Dù chỉ sử dụng lượng trấu nhỏ nhưng sau 1 đêm nồi cám 30 - 50 lít không chỉ sôi mà còn rất nhừ.
Điều đó trở thành cơ sở để tôi nghĩ ra nguyên tắc ủ nước nóng cho HS”. Mặt khác, vùng cao Bát Xát mùa đông rất lạnh, số lượng HS bán trú của trường đông (350 HS bán trú/545 HS toàn trường). Không có nước nóng, khiến việc vệ sinh của HS không tốt, sử dụng nước lạnh ảnh hưởng sức khỏe của các em…
Trên cơ sở sáng kiến của thầy Vũ Xuân Quế, các thầy cô giáo Trường THCS và THPT huyện Bát Xát đã nghiên cứu và lắp đặt thành công hệ thống 3 bếp ủ, cung cấp hơn 4.000 lít nước nóng mỗi ngày cho 350 HS bán trú của trường sử dụng.
Đáng nói, hệ thống ủ nước nóng có chi phí đầu tư ban đầu hơn 20 triệu đồng cộng với chi phí bảo dưỡng khoảng 2 triệu đồng/năm. Như vậy chỉ với 22 triệu nhưng 350 HS bán trú Trường THCS &THPT Bát Xát đã có nước nóng sử dụng trong suốt mùa đông 2 năm qua và sắp tới.
Mặt khác, hệ thống sử dụng công nghệ ủ giữ nhiệt còn được đánh giá cao bởi đã hạn chế tối đa thất thoát nhiệt; không phải bố trí HS trông coi trực tiếp quá trình đun mà nước nóng vẫn có thể cung cấp 24/24 giờ. Hệ thống bảo ôn có thể tích lớn đủ để lưu trữ nước hàng ngày khi không dùng hết hoặc hạn chế thất thoát nhiệt khi chưa sử dụng.
Đặc biệt, hệ thống tận dụng được các nhiên liệu chất đốt giá rẻ tại địa phương từ phế phẩm nông nghiệp như: Trấu, mùn cưa, lõi ngô, củi vụn… Việc vận hành hệ thống đơn giản, HS có thể chủ động và làm được mà vẫn bảo đảm an toàn.
Hiệu quả bất ngờ
Tần Tảo Mẩy – HS bán trú, Trường THCS & THPT Bát Xát cho biết: Chúng em được sử dụng nước nóng miễn phí, 24/24 giờ và không phải lên rừng kiếm củi về đun nước như trước. Thầy Thèn Văn Thủy – Phụ trách, quản lý bán trú HS bày tỏ: Một trong những mục tiêu đầu tiên của giáo dục Lào Cao và nhà trường là an toàn trường học.
Như vậy, khi có nước nóng để sử dụng hàng ngày trong mùa đông sẽ góp phần bảo đảm sức khỏe cho HS. Tránh được tình trạng mất an toàn khi HS lên rừng lấy củi đun nước tắm.
Hơn thế, khi HS bán trú được chăm sóc tận tình từ miếng ăn, nước uống, có nước nóng sinh hoạt mùa lạnh… các em thêm yêu trường lớp, có động lực cố gắng trong học tập.
Thầy Vũ Xuân Quế cho rằng: Việc áp dụng sáng kiến sẽ giúp cho công tác tuyên truyền không chặt phá rừng thêm sâu rộng, hiệu quả. Các bậc phụ huynh HS yên tâm hơn khi gửi con em ăn, ở bán trú, nội trú tại trường. Và thực tế, công tác quản lý, duy trì sĩ số và tỷ lệ chuyên cần của trường đã nâng lên đáng kể. Tỷ lệ HS bỏ học giảm (từ 20 HS xuống còn 10 HS so với cùng kỳ năm học trước).
