Một trong những vấn đề mà nhiều giáo viên, phụ huynh và học sinh băn khoăn thời gian qua là việc kiểm tra, đánh giá khi dạy học trực tuyến sẽ thực hiện như thế nào và có đảm bảo công bằng hay không?
Liên quan đến việc kiểm tra, đánh giá trong dạy học trực tuyến, Bộ GD&ĐT đã có Thông tư số 09/2021/TT-BGDĐT quy định khá chi tiết. Thực hiện chỉ đạo của Bộ, các sở GD&ĐT đã yêu cầu nhà trường xây dựng và bổ sung tiêu chí, hình thức kiểm tra, đánh giá học sinh khi học trực tuyến vào quy chế của trường.
Theo đó, trong quá trình dạy học, giáo viên phụ trách môn trực tiếp kiểm tra, đánh giá quá trình thực hiện nhiệm vụ học tập của học sinh qua các bài kiểm tra trên hệ thống phần mềm, bản báo cáo quá trình học tập của học sinh, bài thu hoạch… Cơ sở giáo dục phổ thông quản lý, theo dõi, giám sát việc kiểm tra, đánh giá thường xuyên kết quả học tập của học sinh qua Internet, bảo đảm công bằng, khách quan, trung thực. Việc kiểm tra, đánh giá định kỳ và kiểm tra lại kết quả học tập của học sinh sẽ được thực hiện trực tiếp tại trường theo quy định của Bộ. Trong trường hợp học sinh không thể đến trường với lý do bất khả kháng, việc kiểm tra đánh giá định kỳ có thể thực hiện bằng hình thức trực tuyến.
Mặc dù, ngành đã có hướng dẫn nhưng do những khó khăn trong môi trường dạy học trực tuyến nên không ít giáo viên, nhà trường còn lúng túng. Đơn cử như với học sinh lớp 1 đánh giá không thể yêu cầu kết quả tuyệt đối, nhất là môn Tiếng Việt. Ở yêu cầu sửa cách phát âm, đọc vần cho học sinh, giáo viên sẽ gặp khó do không nghe được phát âm chuẩn của các em như khi học trên lớp do hạn chế của đường truyền, thiết bị…
Thời gian đầu triển khai, việc cán bộ quản lý và giáo viên còn lúng túng với hình thức kiểm tra, đánh giá trực tuyến là điều đương nhiên, nhất là khi điều kiện hạ tầng, kỹ thuật dạy học của đội ngũ chưa đều tay. Vì thế, bên cạnh việc bảo đảm chất lượng dạy học, xây dựng đội ngũ chuyên trách hỗ trợ cán bộ quản lý và giáo viên trong việc thực hiện dạy học và đánh giá, đồng thời có chính sách thỏa đáng hỗ trợ những trường hợp người học không thể tham gia học tập trực tuyến để phụ huynh và học sinh yên tâm, là cần thiết.
Cũng cần thấy rằng kiểm tra, đánh giá trong dạy học trực tuyến còn nhiều khó khăn nhưng đây đồng thời là cơ hội để mỗi giáo viên, nhà trường đổi mới công tác này. Xác định dạy học trực tuyến có thể kéo dài, nhiều trường ở TPHCM, Cần Thơ đã sẵn sàng phương án tổ chức các bài kiểm tra thường xuyên và định kỳ phù hợp.
Giáo viên chủ động sử dụng các yêu cầu đơn giản sau mỗi chủ đề học tập như vẽ bản đồ tư duy kiến thức, làm bài tập về nhà trên các ứng dụng học trực tuyến. Với bài kiểm tra định kỳ, hay còn gọi là bài kiểm tra 1 tiết, có sự thống nhất trong các tổ bộ môn và toàn trường để đảm bảo tính khách quan, công bằng.
Như tại TPHCM, bộ môn Lịch sử Trường THPT Lê Quý Đôn (Quận 3) lên kế hoạch cho học sinh thực hiện dự án để lấy điểm bài kiểm tra giữa kỳ. Có bộ môn thì tính toán cho học sinh toàn khối làm bài trong cùng một thời gian cố định trên ứng dụng Google form kết hợp với Zoom để giáo viên có thể giám sát…
Đánh giá học sinh không chỉ dựa vào kết quả một, hai bài kiểm tra định kỳ mà cần kết hợp qua hồ sơ học tập, sản phẩm của học sinh; tổ chức cho học sinh tự đánh giá và đánh giá lẫn nhau trong cùng lớp học, cả người dạy lẫn người học sẽ được cởi bỏ áp lực. Quan trọng hơn, mục tiêu đánh giá vì sự tiến bộ của người học theo đó được thực hiện một cách tự nhiên, hiệu quả nhất.
