5 ưu điểm nổi bật của Kỳ thi THPT quốc gia
- Tại sao ông cho rằng cần giữ ổn định Kỳ thi THPT quốc gia như năm nay?
Trả lời cho câu hỏi này, tôi xin được đề cập đến một số thành công có tính chất nổi bật quan trọng của Kỳ thi THPT quốc gia “2 trong 1” mà Bộ GD&ĐT đã triển khai trong những năm gần đây, đặc biệt là năm 2017, 2018.
Thứ nhất: Kỳ thi này đã giảm thiểu được chi phí rất lớn cho xã hội, học sinh được tạo thuận lợi hơn, thi nhẹ nhàng, giảm được áp lực. Việc thí sinh không phải di chuyển về thành phố, thị xã để dự thi đã làm giảm bớt rất nhiều nhân lực trong công tác duy trì giao thông, an ninh, trật tự…, huy động được cả hệ thống chính trị vào cuộc giúp cho sự thành công của kỳ thi. Nhưng điều quan trọng nhất là đại đa số nhân dân và xã hội đã thực sự đồng tình, ủng hộ kỳ thi này.
Thứ hai: Đối với các bài thi trắc nghiệm, mỗi thí sinh trong cùng phòng thi có 1 mã đề gần như chắc chắn loại trừ được hiện tượng thí sinh quay cóp, bảo bài nhau. Trong phòng thi có 1 cán bộ coi thi (CBCT) của sở tại và 1 CBCT của trường đại học đã làm tăng thêm rất nhiều tính nghiêm túc và hạn chế tối đa tiêu cực trong phòng thi.
Thứ ba: Thi trắc nghiệm khách quan (TNKQ) tránh được việc học tủ, học lệch và đương nhiên học sinh phải nắm bắt được toàn bộ chương trình mới có thể đạt kết quả cao. Việc chấm bài thi TNKQ phản ánh chính xác 100% kết quả của thi sinh (không có độ vênh như chấm thi tự luận). Nhờ áp dụng phối hợp cách ra đề thi theo định hướng đánh giá năng lực đã hạn chế tối đa tình trạng quay cóp, đảm bảo sự nghiêm túc khách quan của kỳ thi.
Thứ tư: Việc công khai điểm thi, phổ điểm thi của toàn quốc giúp cả xã hội và nhất là cơ quan truyền thông, chuyên gia phân tích, thấy rõ sự công khai, minh bạch kết quả kỳ thi trước xã hội. Nếu có bất thường sẽ bị xử lý nghiêm minh ngay.
Thứ năm: Kỳ thi đã làm chuyển biến mạnh mẽ việc đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá trong các nhà trường chuyển từ quá trình giáo dục chủ yếu từ trang bị kiến thức sang phát triển toàn diện năng lực và phẩm chất người học, học đi đôi với hành, lý luận gắn với thực tiễn.
 |
| Kỳ thi THPT quốc gia đã giảm thiểu tối đa chi phí của xã hội và tạo thuận lợi cho thí sinh |
Cần có cái nhìn khách quan
- Ông cho rằng, phương án thi THPT quốc gia như năm nay vẫn là tối ưu, kể cả sau một số sai phạm như ở Hà Giang, Sơn La?
Sau tiêu cực trong Kỳ thi THPT quốc gia năm 2018 tại một số địa phương, có ý kiến đặt câu hỏi: Có nên duy trì kỳ thi “2 trong 1” hay không?
Để trả lời câu hỏi này, đứng trước một vấn đề, chúng ta cần có cái nhìn tổng thể và đánh giá một cách hết sức khách quan. Nhìn nhận lại sau 4 năm tổ chức Kỳ thi THPT quốc gia và nhất là hai năm 2017, 2018, Bộ GD&ĐT đã giao cho các địa phương phối hợp với các trường đại học chủ trì, kết quả và thành công đạt được của kỳ thi là đáng ghi nhận. Dù những ngày vừa qua có bất thường ở một số địa phương, nhưng kết quả và thành công đã đạt được của kỳ thi là không thể phủ nhận.
Ngay bắt đầu chuẩn bị tổ chức kỳ thi “2 trong 1”, từ Bộ GD&ĐT đến các địa phương đã xác định rõ: Nếu những khó khăn thách thức của kỳ thi nằm ở vai Bộ GD&ĐT, địa phương, cơ quan quản lý mà các em học sinh được tạo thuận lợi hơn, xã hội bớt được căng thẳng, kỳ thi ngày càng nghiêm túc chất lượng thì Bộ, địa phương sẵn sàng nhận phần khó.
Tôi rất tán đồng với ý kiến của ông Mai Văn Trinh – Cục trưởng Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD&ĐT khi phát biểu trước báo giới tại Sơn La ngày 23/7/2018: “Bàn tay còn có ngón dài, ngón ngắn, chúng ta phải đánh giá sự việc công bằng. Sai phạm của Hà Giang hay Sơn La không thể là đại diện cho 63 tỉnh, thành trên cả nước. Không thể vì những sai phạm đó mà chùn bước. Trách nhiệm của nhà quản lý phải nhìn được nguyên nhân của sai phạm để tham mưu và chỉnh sửa”.
Một số đề xuất cho Kỳ thi THPT quốc gia
 |
| Quy chế kỳ thi luôn được bổ sung ngày càng chặt chẽ và khoa học |
- Từ thực tế tổ chức thi tại địa phương, cá nhân ông có giải pháp nào để kỳ thi năm sau tốt hơn, tránh các sai phạm có thể xảy ra?
Để tổ chức tốt Kỳ thi THPT quốc gia trong những năm tới, tôi xin đề xuất một số giải pháp như sau:
Về hệ thống văn bản chỉ đạo: Bộ GD&ĐT cần tiếp tục tiếp thu ý kiến của các Sở GD&ĐT để tiếp tục điều chỉnh, bổ sung một số điểm chưa được quy định chặt chẽ trong Quy chế thi. Đặc biệt là việc quy định phải có cán bộ của trường đại học cùng tham gia giám sát việc chấm bài thi trắc nghiệm, làm phách bài thi tự luận.
Về coi thi: Bộ GD&ĐT cần quy định rõ vai trò của thanh tra cắm chốt tại các điểm thi ở các địa phương. Lưu ý chọn các phó trưởng điểm là cán bộ, giảng viên của các trường đại học hết sức có trách nhiệm.
Về chấm thi: Ban Làm phách cần có thêm cán bộ giám sát của trường đại học; việc chấm bài thi trắc nghiệm khách quan có thể cử cán bộ xử lý bài thi trắc nghiệm (cán bộ kỹ thuật) của các trường đại học trực tiếp tham gia chấm thi từ 3 - 5 người.
Về bảo quản đề thi, bài thi: Cần quy định chặt chẽ hơn khâu giám sát; quy trình bàn giao chìa khóa và mở niêm phong cần có đủ lực lượng công an, thanh tra…chứng kiến.
Về việc tiếp nhận thông tin: Bộ GD&ĐT cần công khai rộng rãi hơn nữa số điện thoại, địa chỉ email đường dây nóng trên Đài Truyền hình Trung ương để mọi người dân có thể phản ánh tiêu cực (hoặc các nghi vấn tiêu cực) xảy ra trong kỳ thi. Trên cơ sở đó, Bộ kịp thời phối hợp với Bộ Công an để có thể vào cuộc bất kỳ thời điểm nào nếu nghi vấn có tiêu cực.
Về công khai điểm thi: Trước khi công bố điểm thi, Bộ GD&ĐT cần có một bộ phân chuyên gia phân tích phổ điểm của các tỉnh để nếu có bất thường ở địa phương nào có thể tiến hành thanh, kiểm tra ngay. Nhất là việc chấm môn tự luận Ngữ văn nếu địa phương nào để phổ điểm cao bất thường so với phổ điểm các bài thi trắc nghiệm cần chấm thẩm định luôn.
Hy vọng rằng, với những thành quả đã đạt được, Bộ GD&ĐT tiếp tục duy trì Kỳ thi THPT quốc gia với những định hướng và điều chỉnh hợp lý.
- Xin cảm ơn những chia sẻ của ông!
