Sau những tấm huy chương
Chức năng tham mưu lãnh đạo của Cục Quản lý chất lượng, Bộ GD&ĐT về tổ chức các kỳ thi cấp quốc gia, trong đó có kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia, chọn đội tuyển dự thi Oympic quốc tế và toàn bộ công tác tổ chức dự thi Olympic khu vực, quốc tế hằng năm thuộc về phòng Quản lý thi. Do đó, kết quả các kỳ Olympic của đội tuyển quốc gia Việt Nam đều mang dấu ấn của đơn vị này.
Dấu ấn đầu tiên, theo chia sẻ của ông Nguyễn Duy Kha, Trưởng phòng Quản lý thi, là việc tham mưu ban hành Quy chế tổ chức kỳ thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia chặt chẽ, nghiêm túc, khách quan và ban hành Hướng dẫn tổ chức các kỳ thi sát thực tế từng năm giúp chọn được đúng học sinh, góp phần kích thích động lực phấn đấu vươn lên học tập của các em, đồng thời tạo nguồn cho việc chọn lựa những cá nhân xuất sắc vào đội tuyển quốc gia dự thi các Olympic quốc tế hằng năm.
Đặc biệt là thực hiện đồng bộ các giải pháp coi, chấm điểm các vòng thi chọn học sinh giỏi cấp quốc gia, bảo đảm khách quan, trung thực, đánh giá đúng trình độ, chọn được những học sinh giỏi nhất dự thi Olympic quốc tế.
Tiêu biểu nhất là một số đổi mới được Phòng Quản lý thi đề xuất, như: tổ chức sớm kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia để tăng thêm thời gian bồi dưỡng đội tuyển đi thi Olympic quốc tế; tăng cường huy động cán bộ, giáo viên, giảng viên giỏi toàn quốc giới thiệu để đề xuất phục vụ cho việc ra đề thi nhằm nâng cao chất lượng.
Mở rộng phạm vi tham gia các hoạt động chuyên môn, trong đó tăng cường đội ngũ cán bộ trẻ có năng lực để nâng cao hiệu quả tổ chức thi, tập huấn các đội tuyển Olympic. Tổ chức kỳ thi chọn đội tuyển quốc gia dự thi Olympic quốc tế ngày càng tiếp cận dần với hình thức thi của quốc tế. Thực hiện phân công, phân nhiệm rõ ràng đối với lãnh đạo phụ trách từng khâu tổ chức thi để bảo đảm tính độc lập, chủ động và nghiêm túc, khách quan...
Xuất phát từ thực tế tổ chức thi, Phòng đã tham mưu khôi phục chính sách tuyển thẳng vào đại học, cao đẳng đối với những em đoạt giải học sinh giỏi quốc gia và ưu tiên cử đi đào tạo đại học ở nước ngoài bằng học bổng do Nhà nước cấp hoặc do nước ngoài tài trợ theo Hiệp định ký kết với Nhà nước Việt Nam cho các học sinh đoạt giải Olympic quốc tế; tạo động lực phấn đấu vươn lên đạt thành tích cao của học sinh, các nhà trường.
Cùng với đó, đơn vị này cũng kiên trì tham mưu trong nhiều năm để các cấp lãnh đạo có chính sách khen thưởng xứng đáng cho những học sinh đoạt giải và những thầy cô tham gia bồi dưỡng đội tuyển. Việc này đã được Chính phủ ghi nhận và hiện thực hóa bằng Nghị định quy định chế độ khen thưởng đối với học sinh, sinh viên, học viên đoạt giải trong các kỳ thi quốc gia, quốc tế.
“Những ngày tháng phát hiện, bồi dưỡng và gắn bó với các thế hệ học sinh dự thi Olympic khu vực, quốc tế và mang thành tích về cho nước nhà, tập thể Phòng Quản lý thi tự hào vì đã góp phần bé nhỏ thực hiện hiệu quả mục tiêu bồi dưỡng nhân tài của giáo dục và đào tạo nước nhà.
Với trái tim của người thầy, của những cán bộ quản lý giáo dục, chúng tôi luôn nỗ lực và mong muốn tạo được những điều kiện tốt nhất để tạo cơ hội cho những học sinh trên khắp mọi miền đất nước hội tụ và tỏa sáng trên sân chơi khoa học danh giá nhất trên thế giới”, ông Nguyễn Duy Kha chia sẻ.
Vượt qua trở lực của đại dịch và dấu ấn đặc biệt 2020, 2021
Trong hai năm 2020, 2021, khi dịch bệnh bùng phát trên toàn thế giới, các kỳ thi Olympic cũng bị ảnh hưởng rất lớn. Đầu tiên, việc tổ chức thi tưởng như phải ngừng lại, nhưng sau đó quyết định chuyển sang hình thức trực tuyến.
Công tác chọn đội tuyển quốc gia gặp trở ngại khá lớn, trong đó có rất nhiều ý kiến băn khoăn, thậm chí cho rằng không nên tổ chức chọn đội tuyển để đảm bảo an toàn trong đại dịch.
Trong bối cảnh ấy, Phòng Quản lý thi đã tham mưu tích cực với lãnh đạo Cục, lãnh đạo Bộ; đồng thời, làm công tác tư tưởng giúp cả học sinh, phụ huynh và nhà trường vượt qua trở ngại tâm lý để đi đến quyết định vẫn tổ chức tuyển chọn, tập huấn đội tuyển tham gia các Olympic, quyết tâm không để học sinh không đánh mất cơ hội dự thi.
Bước vào thi chính thức, do dịch bệnh, cũng vì lần đầu tiên tiếp cận với hình thức thi trực tuyến nên khó khăn thêm chồng chất. Tuy nhiên, vượt qua trở lực của đại dịch Covid-19, Việt Nam vẫn chuẩn bị đầy đủ, nghiêm túc và tổ chức thi theo đúng quy định của các Ban Tổ chức.
Theo đó, thí sinh dự thi được quản lý, theo dõi trực tuyến qua hệ thống camera với chế độ thời gian thực của Ban Tổ chức các kỳ thi Olympic quốc tế.
Học sinh của 5 đội tuyển quốc gia vẫn được chuẩn bị tốt cả về tâm thế, kiến thức và kỹ năng để bước vào kỳ thi Olympic khu vực và quốc tế “đặc biệt” trong lịch sử với 24 lượt thí sinh dự thi, vừa bảo đảm an toàn về phòng dịch vừa tiếp tục giữ vững thành tích đã đạt được trong nhiều năm trước đây.
Vượt qua nhiều khó khăn của bản thân, gia đình và đất nước do ảnh hưởng bởi dịch bệnh, đội tuyển Việt Nam đã giành được những kết quả đáng khích lệ: 100% học sinh dự thi Olympic khu vực và quốc tế năm 2020 đều đoạt giải với 9 Huy chương Vàng, 8 Huy chương Bạc, 5 Huy chương Đồng và 2 Bằng khen; tất cả các đoàn dự thi đều có thí sinh đoạt Huy chương Vàng.
Sang năm 2021, dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp hơn, nhưng Ban Tổ chức các kỳ thi Olympic quốc tế quyết định vẫn tiếp tục tổ chức thi theo hình thức trực tuyến.
Để các học sinh giỏi Việt Nam không mất cơ hội được thi tài cùng bạn bè quốc tế, Bộ Giáo dục và Đào tạo quyết định tổ chức đội tuyển tham dự các kỳ thi Olympic quốc tế với phương án thi phù hợp và an toàn để cử 7 đoàn học sinh giỏi Việt Nam với 37 lượt học sinh tham gia Olympic năm 2021 gồm 1 đoàn tham dự Olympic Tin học khu vực Châu Á - Thái Bình Dương, 1 đoàn tham dự Vật lí Olympic khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và 5 đoàn tham dự Olympic quốc tế các môn Toán học, Hóa học, Sinh học, Vật lí và Tin học.
“Do ảnh hưởng của dịch bệnh nên cả công tác tuyển chọn, tập huấn đội tuyển và tổ chức thi đều rất khó khăn. Phòng Quản lý thi luôn bám sát việc tập huấn của thầy cô, học sinh. Các đội tuyển không thể tập huấn tập trung nên phải chuyển sang trực tuyến và những hình thức đa dạng khác để giúp học sinh chuẩn bị tốt nhất tâm thế, kiến thức, kĩ năng bước vào các kỳ thi Olympic quốc tế.
Việc tổ chức thi trực tuyến Olympic quốc tế còn phức tạp hơn nữa, nhất là khi xuất hiện tình huống 1 học sinh ở TP Hồ Chí Minh không thể ra Hà Nội để dự thi Olympic Toán học quốc tế. Chúng tôi đã đề nghị với Ban Tổ chức các kỳ thi Olympic quốc tế để được phép tách thành 2 địa điểm thi; đồng thời nhanh chóng liên hệ với các bên liên quan để có thể đáp ứng yêu cầu của Ban Tổ chức, giúp học sinh không bị mất cơ hội dự thi. Cuối cùng, thí sinh này đã dự thi thành công và giành được Huy chương Đồng”, ông Nguyễn Duy Kha kể lại.
Kết quả thật đặc biệt đáng mừng: cả 37 lượt thí sinh của 7 đoàn học sinh giỏi Việt Nam tham gia Olympic quốc tế và khu vực năm 2021 đều đoạt giải với 12 Huy chương Vàng, 13 Huy chương Bạc, 10 Huy chương Đồng và 2 Bằng khen (giải Khuyến khích); các đoàn học sinh Việt Nam tiếp tục nằm trong top 10 quốc gia đạt kết quả cao nhất tại các Olympic quốc tế với nhiều học sinh đạt điểm số cao nhất.
