Sự thấu hiểu, chia sẻ của phụ huynh sẽ làm nên thành công trong quá trình thực hiện.
Hiểu đúng để đồng hành
Có thể thấy khi triển khai dạy học theo CTGDPT 2018 không nhiều phụ huynh (đặc biệt ở nông thôn, miền núi, dân tộc…) tìm hiểu kĩ về bản chất, vấn đề. Công tác truyền thông từ chính nhà trường, GV, ngành Giáo dục địa phương cũng chưa thể cặn kẽ.
Ông Nguyễn Văn Lịch – Trưởng phòng GD&ĐT Yên Bình (Yên Bình – Yên Bái) bày tỏ: Dù đã trải qua 1 năm triển khai CT, SGK mới nhưng sẽ còn nhiều phụ huynh không hiểu với CTGDPT 2018 học sinh (HS) được học theo định hướng phát triển phẩm chất và năng lực để hình thành phát triển nhân cách toàn diện ở trẻ.
Việc học không chỉ thiên về kiến thức, mà còn phát triển hài hòa cả nhân cách, trí tuệ, tâm hồn, thể chất. Trong đó việc hình thành và phát triển phẩm chất, năng lực của trẻ được chú trọng từ lớp 1.
Phụ huynh cũng chưa hiểu vì sao ở CTGDPT 2018, GV được trao quyền tự chủ chuyên môn khi áp dụng dạy học; chương trình mới quy định chuẩn đầu ra, thời lượng môn học; hay SGK chỉ là tài liệu, phương tiện giúp GV tạo đường hướng đạt chuẩn đầu ra cho HS…
TS Thái Văn Tài – Vụ trưởng Vụ GD Tiểu học (Bộ GD&ĐT) cũng chỉ ra việc phụ huynh nhận thức chưa đủ, do đó khi bắt đầu triển khai có những ý kiến nhận xét không đúng bản chất vấn đề.
Cụ thể, phụ huynh thường đặt câu hỏi: Vì sao 1 bài lại dạy 4 vần? Có nhiều không khi HS phải học tới 4 vần/bài?... Thực tế phụ huynh không hiểu rằng 4 vần đó được thầy cô dạy trong 3 - 4 tiết thậm chí nhiều hơn thế.
Cụ thể, ở SGK Tiếng Việt 1 cũ thiết kế 420 tiết tiếng Việt với 420 bài nhưng SGK mới bám theo yêu cầu cần đạt cuối năm học HS đọc, viết, hiểu ra sao nên thiết kế bằng những chủ đề. Có chủ đề GV có thể dạy 4 tiết với đối tượng này nhưng cũng có thể dạy 2 tiết với đối tượng HS khác... Việc dạy được GV căn cứ trên thực tế và triển khai linh hoạt, chủ động miễn sao giúp HS đạt yêu cầu…
“Triển khai CT, SGK mới cần làm tốt hơn nữa công tác truyền thông. Phải có sự phối hợp chặt chẽ, hiệu quả giữa nhà trường, GV với các lực lượng và phụ huynh để giúp phụ huynh hiểu thấu đáo vấn đề, cùng chia sẻ và hỗ trợ nhà trường, GV trong khi triển khai… Có sự hiểu biết, đồng thuận của phụ huynh, dạy học theo CTGDPT mới tại các nhà trường và của các thầy, cô giáo mới đạt hiệu quả theo mong đợi…” – TS Thái Văn Tài khẳng định.
Thành công khi phụ huynh đồng hành
Tại Trường Tiểu học Pom Hán – thành phố Lào Cai (Lào Cai), để triển khai CTGDPT mới lớp 1 suôn sẻ, tránh tác động thiếu tích cực tới tâm lý phụ huynh từ những nguồn thông tin không xác đáng và đặc biệt để thắt chặt sự đồng hành của gia đình, phụ huynh…, ban giám hiệu đã tổ chức hoạt động “Cha mẹ đồng hành cùng con” từ đầu năm học.
Phụ huynh được chia theo lớp, dự trực tiếp tiết học của con, nắm bắt phương pháp dạy học mới từ GV, biết được con đang học tới bài nào? Tiếp thu ra sao? Cùng đó GV sẽ trao đổi về thay đổi căn bản của CT và SGK mới, ưu điểm của bộ SGK được nhà trường lựa chọn triển khai, hướng dẫn phụ huynh cách giúp con ôn tập bài hiệu quả, không áp lực…
Cô Đỗ Thị Lan Hương – Hiệu trưởng Trường Tiểu học Pom Hán bày tỏ: Quá trình triển khai dạy học theo CT, SGK mới nhà trường luôn lắng nghe mọi ý kiến phản hồi để giải đáp và tháo gỡ khó khăn cho phụ huynh. Nếu nhà trường và phụ huynh không “đồng lòng” hướng về phía trước, thiếu đồng thuận, đồng hành trong giáo dục…, thành công sẽ đến một cách khó khăn và chậm…”.
Cô Nguyễn Thị Thúy - Tổ trưởng Tổ Văn, Trường THCS Lương Yên (Hai Bà Trưng – Hà Nội) cũng cho rằng: Triển khai CT, SGK mới đối với lớp 6 năm đầu tiên chắc chắn có khó khăn. Song bên cạnh việc GV chuẩn bị tâm thế đối diện và tháo gỡ, phụ huynh cũng không thể đứng ngoài cuộc hay “đẩy” trách nhiệm giáo dục về phía nhà trường, thầy cô.
Phụ huynh cần hiểu rõ con học SGK nào? Yêu cầu ra sao? Tiếp nhận bài trên lớp tới đâu? Hỗ trợ con khi ở nhà thế nào cho đúng cách?... Mặt khác, khi có bất kỳ vướng mắc cần hỗ trợ, gia đình, phụ huynh cần gọi điện hoặc trao đổi ngay với GV trên lớp chứ không nên dạy con theo phương pháp mình cho là đúng…
“Sự kết hợp chặt chẽ giữa nhà trường, GV và gia đình càng nhịp nhàng bao nhiêu, quá trình dạy học theo CTGDPT mới càng suôn sẻ, hiệu quả bấy nhiêu…” – cô Nguyễn Thị Thúy bày tỏ quan điểm.
TS Thái Văn Tài khẳng định: Trong CTGDPT hiện hành, để triển khai hiệu quả (đặc biệt ở cấp tiểu học và lớp 1) nếu thiếu sự đồng hành của phụ huynh, thầy cô rất khó khăn trong thực hiện. Đối với CTGDPT 2018, vai trò của phụ huynh lại càng được nâng cao hơn nữa.
Ví như, trước đây GV có thể giao HS về nhà đọc lại bài 1, trang b để rèn kĩ năng đọc. Nhưng trong CTGDPT mới để rèn kĩ năng đọc cho HS, GV có thể giao HS chọn 1 cuốn truyện yêu thích có trong kệ sách của mình và đọc cho bố mẹ nghe. Sau khi đọc, yêu cầu HS chia sẻ suy nghĩ về câu chuyện đó, nêu nội dung cốt truyện ra sao? Thích nhất điểm nào? Nhờ bố mẹ quay lại clip minh chứng để gửi cho GV, nhóm phụ huynh cùng chia sẻ kinh nghiệm và có sự hướng dẫn của GV thêm (nếu cần)...
Như vậy, việc học tập của trẻ diễn ra theo cách và trong môi trường nhẹ nhàng hơn rất nhiều, song lại đòi hỏi sự đồng hành không hề nhỏ của phụ huynh.
“Năm học vừa qua, triển khai CTGDPT mới ở lớp 1 diễn ra trong bối cảnh dịch bệnh phức tạp. Có những lúc các nhà trường phải thực hiện dạy học trực tuyến. Như vậy, nếu không có sự đồng hành của phụ huynh thì chắc chắn khó hoàn thành nhiệm vụ năm học...”, TS Thái Văn Tài nhận định.
