Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ - Trưởng Ban chỉ đạo Cuộc thi, ông Trần Văn Miên Phó Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng dự khai mạc. Cùng tham dự có đại diện lãnh đạo các đơn vị trực thuộc Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT Đà Nẵng và các thầy cô giáo hướng dẫn, học sinh có dự án dự thi.
Năm học 2019-2020 là năm thứ 8 Bộ GD&ĐT tổ chức Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học trên phạm vi toàn quốc. Cuộc thi năm nay đã thu hút được đông đảo đội ngũ giáo viên, học sinh các trường phổ thông trên khắp cả nước tham gia với 67 đơn vị dự thi, 137 dự án với 253 học sinh.
Theo Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ, Cuộc thi năm nay đã thu hút, tập hợp được nhiều nhà khoa học từ các trường đại học, cao đẳng, học viện tham gia hướng dẫn, góp ý, chấm, chọn các dự án tham gia từ cuộc thi cấp tỉnh/thành phố đến cấp quốc gia. Nhiều trường đại học, các tổ chức khoa học và các doanh nghiệp trong nước và nước ngoài đã đến tham dự, trao phần thưởng và công bố tuyển thẳng vào bậc đại học của đơn vị mình đối với các thí sinh đạt giải.
Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ hy vọng, thông qua hoạt động này, chúng ta sẽ có nhận thức mới về chất lượng giáo dục, mở rộng về không gian, thời gian và hình thức hoạt động dạy học, thúc đẩy việc đổi mới phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá trong các nhà trường, đồng thời khuyến khích các cơ sở giáo dục đại học, các tổ chức nghiên cứu khoa học và các cá nhân tham gia vào hoạt động giáo dục của trường phổ thông.
Cuộc thi còn nhận được sự phối hợp của Trung ương Đoàn thanh niên cộng sản Hồ Chí Minh, Liên hiệp các Hội Khoa học Kĩ thuật Việt Nam và Quỹ hỗ trợ sáng tạo kĩ thuật Việt Nam (Vifotec); Thành ủy, HĐND, UBND và các ban, ngành, đoàn thể Thành phố Đà Nẵng; các đại học, trường đại học...
Thứ trưởng nhấn mạnh: Sự bùng nổ tri thức, công nghệ sản xuất mới và cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ 4 đang làm thay đổi các nội dung trong giáo dục đào tạo, yêu cầu người học phải thay đổi cách học, người dạy phải thay đổi cách dạy và nhà trường phải thay đổi cách đánh giá kết quả học tập và rèn luyện của người học.
Trước bối cảnh đó, thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng lần thứ XI và Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo, trong những năm vừa qua, giáo dục phổ thông nói chung và công tác phát hiện bồi dưỡng học sinh giỏi nói riêng đã có rất nhiều đổi mới cả về mục tiêu, nội dung, phương thức giáo dục, đổi mới kiểm tra đánh giá chất lượng giáo dục và đã thu được những kết quả rất quan trọng.
Bên cạnh tiềm năng sáng tạo của học sinh Việt Nam đã được khẳng định qua thành công của các em trong các kì thi Olympic quốc tế hằng năm, từ năm học 2011 – 2012, Bộ GD&ĐT đã triển khai hoạt động nghiên cứu khoa học của học sinh trung học cơ sở và trung học phổ thông và tổ chức Cuộc thi khoa học, kỹ thuật cấp quốc gia dành cho học sinh trung học (VISEF) thu hút hàng ngàn học sinh tham gia; đã cử học sinh tham dự Cuộc thi khoa học, kỹ thuật quốc tế (Intel ISEF) và các cuộc thi, hội trợ, triển lãm quốc tế về sáng tạo khoa học, kỹ thuật và thu được những kết quả khả quan.
Liên tục trong các cuộc thi Intel ISEF ở Hoa Kỳ những năm vừa qua, học sinh Việt Nam đã khẳng định khả năng nghiên cứu khoa học, kĩ thuật ở tầm quốc tế: năm 2012 đoạt giải Nhất; năm 2013 đoạt 2 giải Tư; năm 2014 đoạt 2 giải Tư và 1 giải đặc biệt; năm 2015 đoạt 1 giải Tư và 1 giải đặc biệt; năm 2016 đoạt 4 giải Ba; năm 2017 có 1 giải Ba; 4 giải Tư và 4 dự án đoạt giải đặc biệt; năm 2018 có 1 giải Ba và 1 giải đặc biệt; năm 2019 có 1 giải Ba.
Tỷ lệ dự án đoạt giải của Việt Nam cao hơn so với mức trung bình 26% của Intel ISEF. Bên cạnh đó, học sinh của chúng ta cũng đạt nhiều giải, nhiều huy chương khi tham dự các cuộc thi, triển lãm sáng tạo khoa học của khu vực và quốc tế.
Tại những Cuộc thi này, từ việc xác định đề tài đến quá trình triển khai nghiên cứu đề tài cho thấy nhiều em đã thực sự có phẩm chất và năng lực của nhà khoa học. Các ý tưởng sáng tạo của các em đã được hiện thực hóa và giải quyết nhiều vấn đề này nảy sinh trong thực tiễn.
"Những thành công bước đầu này mở ra một hướng phát triển mới cho giáo dục phổ thông" - nhấn mạnh điều này, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ làm rõ: đối với học sinh, nghiên cứu khoa học kỹ thuật khuyến khích các em quan tâm đến các vấn đề của cuộc sống, liên hệ kiến thức học được ở trường phổ thông với thực tế sinh động của thế giới tự nhiên và xã hội, rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức tổng hợp đã học để giải quyết các vấn đề thực tiễn; góp phần giáo dục STEM và tạo nền tảng cho các hoạt động khởi nghiệp trong tương lai.
Đối với các cơ quan quản lý và các nhà trường, hoạt động nghiên cứu khoa học, kỹ thuật - của các em học sinh đã góp phần tạo lập được mối liên hệ, đưa các nhà khoa học cùng các phòng thí nghiệm của các trường đại học, các viện nghiên cứu về gần với các trường phổ thông, tạo điều kiện để các nhà khoa học đầu ngành của các trường đại học, các viện nghiên cứu gặp gỡ các em học sinh phổ thông, hướng dẫn các em tìm tòi, sáng tạo trong nghiên cứu khoa học và truyền lửa cho thế hệ sau, qua đó thực hiện một cách sinh động phương châm của giáo dục hiện đại: học đi đôi với hành, lý thuyết gắn liền với thực tiễn, kết hợp giáo dục nhà trường, giáo dục gia đình và giáo dục xã hội.
"Hoạt động này cũng góp phần tăng cường liên thông giữa giáo dục phổ thông với giáo dục đại học; góp phần hướng nghiệp cho học sinh phổ thông" – Thứ trưởng Bộ GD&ĐT khẳng định thêm.
Để cuộc thi đạt mục tiêu và đúng yêu cầu của Cuộc thi khoa học kỹ thuật quốc gia học sinh trung học, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ đề nghị Ban tổ chức có kế hoạch hoạt động chi tiết, đảm bảo cuộc thi khách quan, công bằng, đúng quy chế. Ban giám khảo cần tập trung làm việc chính xác, công bằng, lựa chọn được những đề tài tốt nhất để trao giải.
