Hoàn thiện mạng lưới, quy hoạch không gian, quy mô trường, lớp học
Sau khi Lào Cai đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ em 5 tuổi (tháng 12/2013 - là tỉnh thứ 7 trong toàn quốc đạt chuẩn), UBND tỉnh tiếp tục ban hành các chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch để tập trung lãnh, chỉ đạo phát triển GDMN, từ đó góp phần nâng cao chất lượng PCGD mầm non cho trẻ 5 tuổi.
Để nâng cao chất lượng nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em, Lào Cai đã chỉ đạo hoàn thiện mạng lưới, quy hoạch không gian, quy mô trường, lớp học; đẩy mạnh việc phát triển các trường mầm non tư thục ở thành phố Lào Cai và thị xã Sa Pa; chỉ đạo mở rộng diện tích đối với các trường, điểm trường còn quỹ đất, có khả năng giải phóng mặt bằng.
Tỉnh đã tạo mọi điều kiện, nguồn lực để huy động 29,6% trẻ nhà trẻ, 98,5% trẻ mẫu giáo đến cơ sở giáo dục mầm non, đây là những điều kiện thuận lợi để đảm bảo duy trì bền vững và nâng cao chất lượng PCGD mầm non trẻ em 5 tuổi. Tuyển dụng, hợp đồng đối với số giáo viên thiếu, thay thế cho giáo viên nghỉ hưu, đảm bảo tỷ lệ 1,85 giáo viên/lớp; riêng giáo viên dạy lớp mẫu giáo 5 tuổi đạt định mức 2 giáo viên/lớp.
Việc lồng ghép các đề án, kế hoạch phát triển giáo dục hết sức hiệu quả, cơ sở vật chất trường, lớp học mầm non từng bước được cải thiện, đồ dùng, đồ chơi, thiết bị tối thiểu của lớp mẫu giáo 5 tuổi đảm bảo thực hiện yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục mầm non và tiếp cận với đổi mới chương trình giáo dục phổ thông. 100% phòng học của lớp mẫu giáo 5 tuổi là phòng kiên cố và bán kiến cố.
Chú trọng an toàn trong các hoạt động nuôi dạy trẻ, Lào Cai cũng chỉ đạo đảm bảo an toàn tuyệt đối cho trẻ, vệ sinh an toàn thực phẩm, nâng cao chất lượng dinh dưỡng bữa ăn, phát triển chương trình giáo dục mầm non phù hợp, củng cố tốt tiếng Việt cho trẻ em dân tộc thiểu số; ứng dụng phương pháp giáo dục tiên tiến… để chuẩn bị tốt tâm thế cho trẻ em 5 tuổi sẵn sàng vào lớp 1 tiểu học.
Phổ cập cho trẻ em 4 tuổi
Nỗ lực hiện thực hóa việc này, Lào Cai đã đưa mục tiêu PCGD mầm non cho trẻ em 4 tuổi vào Chương trình số 56-CTr/TU ngày 30/6/2021 của Tỉnh ủy Lào Cai về Chương trình hành động của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh Lào Cai khóa XVI thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Lào cai lần thứ VXI để tiếp tục đầu tư các nguồn lực cho GDMN và nâng cao tỷ lệ trẻ em của tỉnh được tiếp cận giáo dục.
Triển khai thực hiện, tỉnh Lào Cai đang đẩy nhanh tiến độ ban hành Kế hoạch nâng cao chất lượng PCGD mầm non cho trẻ em 5 tuổi, thực hiện PCGD mầm non cho trẻ mẫu giáo 4 tuổi hướng đến PCGD mầm non trẻ em mẫu giáo tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2021-2015, định hướng đến năm 2030. Căn cứ vào chỉ đạo của tỉnh, các huyện, thị xã, thành phố cũng đã chủ động xây dựng kế hoạch thực hiện ở địa phương; trong đó thành phố Lào Cai đặt mục tiêu đạt chuẩn PCGD mầm non cho trẻ 4 tuổi trong năm học 2021-2022.
Trong quá trình xây dựng, triển khai Kế hoạch PCGD mầm non cho trẻ em 4 tuổi, tỉnh Lào Cai còn gặp một số khó khăn như: Luật Giáo dục 2019 chưa có quy định về PCGD mẫu giáo; Nghị định số 20/NĐ-CP của Chính phủ và Thông tư số 07/TT-BGDĐT của Bộ GD&ĐT chỉ mới quy định về điều kiện và tiêu chuẩn cho PCGD mầm non 5 tuổi; Trung ương chưa ban hành Đề án để quy định về lộ trình đạt chuẩn; điều kiện, tiêu chuẩn, hồ sơ, quy trình công nhận PCGD mẫu giáo.
Cùng với đó là tình hình đội ngũ GVMN, vẫn còn thiếu theo định mức, trong bối cảnh phải cắt giảm biên chế. Một số đồ dùng, đồ chơi, thiết bị quy định trong Danh mục đồ dùng, đồ chơi, thiết bị tối thiểu hiện hành không còn phù hợp với chương trình giáo dục mầm non sau sửa đổi và thực hiện PCGD mầm non cho trẻ em mẫu giáo trong giai đoạn tới. Thiếu nguồn kinh phí đầu tư CSVC, thiết bị, đồ dùng đồ chơi, đặc biệt là cho các cơ sở giáo dục mầm non vùng khó khăn.
Giải pháp vượt khó
Giải pháp đầu tiên được Lào Cai đưa ra là ưu tiên tuyển dụng, hợp đồng đủ GV dạy lớp mẫu giáo 4 tuổi đảm bảo định mức quy định. Hiện nay, tỉnh Lào Cai đã phê duyệt tuyển dụng mới giáo viên mầm non năm 2021 là 414 biên chế; xây dựng kế hoạch, lộ trình đào tạo, bồi dưỡng nâng trình độ chuẩn cho giáo viên mầm non đảm bảo quy định của Luật Giáo dục 2019 cho cả giai đoạn 2020-2025, trong đó, đào tạo đạt chuẩn và nâng chuẩn đối với giáo viên mầm non là 670 người.
Xác định chất lượng đi cùng với điều kiện cơ sở vật chất, trường lớp tỉnh Lào Cai cũng chỉ đạo phân bổ nguồn kinh phí để xây dựng mới/sửa chữa, nâng cấp, phòng học, phòng học chức năng từ nguồn ngân sách và nguồn xã hội hóa hợp pháp; thực hiện rà soát, thống kê danh mục đồ dùng, đồ chơi, thiết bị tối thiểu, cần thiết đầu tư, tránh thừa, thiếu lãng phí; tiếp tục phát huy và đẩy mạnh hoạt động làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo trong cấp học mầm non.
Cùng với đó là đẩy mạnh việc thực hiện xã hội hóa theo Nghị quyết số 35/NQ-CP và Nghị định số 105/2020/NĐ-CP: Huy động sự tham gia toàn diện của các tổ chức, cá nhân, các nhà hảo tâm, các Chương trình, Dự án; Tỉnh có cơ chế, chính sách hỗ trợ bộ đồ dùng, đồ chơi, thiết bị tối thiểu đối với cơ sở giáo dục mầm non tư thục; hỗ trợ kinh phí mua vật liệu làm đồ dùng, đồ chơi tự tạo để thực hiện mục tiêu đạt chuẩn PCGDMN cho trẻ em mẫu giáo 4 vào năm 2024.
Lào Cai đề xuất việc ban hành điều kiện, tiêu chuẩn, quy trình công nhận PCGDMG theo phương án: Thực hiện tiêu chuẩn PCGDMG đối với từng độ tuổi (5 tuổi, 4 tuổi, 3 tuổi) và Quy trình công nhận thực hiện theo từng độ tuổi. Phương án này đảm bảo chất lượng phổ cập giáo dục vững chắc cho trẻ em từng độ tuổi mẫu giáo. Đề nghị Chính phủ có cơ chế đặc thù hỗ trợ kinh phí cho các tỉnh miền núi, vùng cao nhiều khó khăn để mua sắm thiết bị dạy học tối thiểu.
Tính đến tháng 8/2021, toàn tỉnh Lào Cai có 195 trường mầm non, huy động đến cơ sở giáo dục mầm non 60.049 trẻ; tỷ lệ huy động nhà trẻ đạt 29,6%, mẫu giáo đạt 98,5%; trong đó: huy động trẻ mẫu giáo 5 tuổi đạt 99,8%; trẻ mẫu giáo 4 tuổi đạt 98,2%, mẫu giáo 3 tuổi đạt 92,2%. Tỉnh Lào Cai và 100% đơn vị cấp xã, cấp huyện duy trì vững chắc kết quả đạt chuẩn PCGD mầm non trẻ em 5 tuổi. Lào Cai đang nỗ lực thực hiện PCGD mầm non cho trẻ mẫu giáo 4 tuổi hướng đến PCGD mầm non trẻ em mẫu giáo tỉnh Lào Cai, giai đoạn 2021-2015, định hướng đến năm 2030.
