Bạo lực học đường tồn tại ở nhiều nơi trên thế giới
Tại buổi Tọa đàm, ông Đặng Hoa Nam - Cục trưởng Cục bảo vệ trẻ em (Bộ LĐTBXH) nhận định: Bắt nạt học đường, bạo lực học đường vốn là thực trạng tồn tại trong nhiều nhà trường thậm chí ở các quốc gia phát triển.
Nhận thức của người dân, nhận thức xã hội tăng lên thì tố cáo cũng nhiều hơn. Trước đây, bạo lực ẩn giấu phía sau nhà trường, sau lớp học nhiều hơn. Giờ được hỗ trợ các phương tiện về công nghệ nên sẽ được đưa ra ánh sáng nhiều hơn.
Một vấn đề nữa là khi pháp luật quy định chặt chẽ hơn thì niềm tin của người dân cũng tăng lên từ đó, số cuộc gọi tố cáo xâm hại, bạo lực trẻ em tăng lên rất nhanh. Trong thời gian tới phần chìm của tảng băng bạo lực học đường, xâm hại trẻ em ngày càng lộ rõ.
Cục trưởng Đặng Hoa Nam đặt vấn đề: Ai là nạn nhân thực sự trong các vụ bạo lực học đường? Các em bị đánh đập là nạn nhân thì rõ rồi nhưng những học sinh khác có phải nạn nhân không? Bởi lỗi không hoàn toàn thuộc về các em, lỗi ở những người giáo dục, quản lý, chăm sóc các em để các em trở thành công dân tốt.
Bạo lực học đường là vấn đề nhức nhối
Chia sẻ tại tọa đàm, Đại tá Phạm Mạnh Thường, Phó Cục trưởng Cục Hình sự, Bộ Công an cho biết: Theo thống kê của ngành công an, trong quý 1 đã có 310 vụ bạo lực học đường và chủ yếu học sinh ở lứa tuổi THCS và THPT.
Về luật xử lý về những vấn đề về bạo lực học đường, thì chúng ta đã có bộ luật hoàn chỉnh. Về luật xử lý, chúng ta có bộ luật hoàn chỉnh, chỉ có điều phải mổ xẻ nguyên nhân để xử lý thế nào? Nhiều các em học sinh lỗi là các em hay là do nguyên nhân gì?
Đại tá Mạnh Thường cho rằng, kĩ năng phối hợp giữa nhà trường, gia đình và chính các em là một khâu quan trọng. Ví dụ, kĩ năng của học sinh thông tin với cô giáo, với bạn bè cũng cần cung cấp cho các em học sinh.
Nếu để giải quyết vấn đề bạo lực học đường chỉ mỗi tuyên truyền là không đủ. Theo tôi, cần có lắp camera các lớp học. Nhiều trường nếu không có kinh phí thì có thể xã hội hóa để lắp camera, vì nếu đều lắp camera sẽ chống được nhiều thứ.
Cần phương pháp giáo dục hiệu quả
Về phương diện nhà nghiên cứu giáo dục, TS. Nguyễn Tùng Lâm - Chủ tịch HĐQT Trường Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội), Chủ tịch Hội Tâm lý Giáo dục Hà Nội cho rằng nội dung và phương pháp giáo dục phải làm sao cho có hiệu quả hơn, đến được với học sinh.
Cùng với đó, ông cho rằng chương trình giao dục vẫn quan trọng. Nhưng các thức giáo dục của chúng ta làm sao cho học sinh qua nhận thức để có được giá trị sống, kỹ năng sống.
Có giá trị yêu thương, giá trị khoan dung nhưng những điều đó phải phải nhận thức bằng những tình huống,những câu chuyện bằng những việc làm của từng học sinh thì chúng ta mói giáo dục học sinh được.
Chúng ta đã nhập khẩu rất nhiều chương trình giáo dục của các nước, tôi hy vọng các nhà trường chúng ta sớm đưa các chương trình đó tiếp cận học sinh để thay đổi nhận thức, tình cảm của học sinh.
Đặc biệt để các em được tự chủ, tự quản, làm chủ được cuộc sống của chính các em trong mỗi nhà trường. Vai trò của những người làm giáo dục, trước hết là hiệu trưởng của các nhà trường là nhà quản lý, nhà lãnh đạo giáo dục, sư phạm phải giúp giáo viên thực hiện những điều mình mong muốn. Sau đó là đến vai trò của giáo viên chủ nhiệm, nhất là giáo dục phổ thông chưa được xem trọng.
Chia sẻ về kinh nghiệm phòng, chống bạo lực học đường ở nước ngoài, ông Travis Stewart, Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Anh ngữ Apax English cho biết, ở trung tâm Apax English có chương trình dạy trẻ “7 tính cách giúp trẻ thành công”.
Một trong những tính cách trung tâm nhấn mạnh là lòng biết ơn và sự tự chủ. Ngoài chương trình này, trung tâm còn cung cấp các công cụ để học sinh tự chủ bản thân, thấu hiểu về các vấn đề xã hội.
“Chúng tôi không chỉ hướng dẫn cho trẻ em mà còn tổ chức các buổi thảo luận hướng dẫn phụ huynh giao tiếp với trẻ”, ông Travis Stewart nói.
Bạo lực học đường vẫn còn diễn biến phức tạp
Chia sẻ tại buổi tọa đàm, ông Bùi Văn Linh - Phó vụ trưởng phụ trách Vụ Giáo dục chính trị và công tác HSSV (Bộ GD&ĐT) cho rằng, hiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật, văn bản chỉ đạo nhằm bảo đảm môi trường giáo dục an toàn, lành mạnh, thân thiện và phòng chống bạo lực học đường rất đầy đủ nhưng tình trạng bạo lực học đường vẫn còn diễn biến phức tạp, gây bức xúc trong dư luận xã hội.
Do đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh đang trong giai đoạn phát triển mạnh về thể chất và tâm sinh lý, hiếu động và muốn tự khẳng định mình. Một số học sinh chưa được trang bị các kỹ năng sống cơ bản để thích nghi với sự biến đổi của đời sống xã hội. Những hành vi xấu xuất hiện ngày càng nhiều trong đời sống đã có tác động tiêu cực đến học sinh.
Công tác giáo dục đạo đức, kỹ năng còn thiếu hướng dẫn ứng xử trong những tình huống cụ thể, thiếu các điều kiện cần thiết để triển khai. Ngoài ra, sự phối hợp giữa nhà trường với gia đình và xã hội chưa chặt chẽ và chưa thực sự hiệu quả.
Theo ông Linh, khi phát hiện các mâu thuẫn của học sinh, giáo viên cần tiếp cận ngay vấn đề, qua các kênh trực tiếp, gián tiếp để tìm hiểu rõ bản chất sự việc, trao đổi cùng cha mẹ các em và báo cáo hiệu trưởng nhà trường xin ý kiến chỉ đạo giải quyết ngay.
Giáo viên tư vấn, cán bộ Đoàn - Đội cũng có trách nhiệm quan tâm đến tư tưởng, ý kiến của các đoàn viên, đội viên, học sinh, tuyệt đối không được chủ quan, bỏ qua và chậm trễ trong xử lý các tình huống.
Chúng ta đã có nhiều giải pháp nhưng trong thời gian tới các bộ, ngành và các địa phương sẽ phải cùng nhau vào cuộc trong việc tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các quy định của pháp luật tại cơ sở, đặc biệt là tại các trường.
Các địa phương phải thường xuyên giám sát việc thực hiện và có trách nhiệm trực tiếp trong việc để xảy ra tình trạng mất an ninh, an toàn trong trường học.
