Cần sáng tạo
Từ những kinh nghiệm của bản thân sau nhiều năm giảng dạy bộ môn Ngữ văn trong chương trình THPT, đặc biệt là Ngữ văn lớp 12, cô Lừng cho rằng: Đội ngũ GV hầu hết đều rất nhiệt tình, có tinh thần trách nhiệm cao, quan tâm đến chất lượng giáo dục, lo lắng cho HS. Nhìn chung, các thầy cô đều có ý thức học hỏi, nâng cao năng lực chuyên môn. Đây là yếu tố quan trọng để nâng cao chất lượng dạy và học. Nhiều thầy cô có kinh nghiệm giảng dạy tốt, có khả năng hướng dẫn HS tự học và ôn tập hiệu quả. Đông đảo giáo viên có nhận thức đúng đắn về đổi mới phương pháp dạy học. Nhiều giáo viên đã xác định rõ sự cần thiết và có mong muốn thực hiện đổi mới đồng bộ phương pháp dạy học và kiểm tra đánh giá.
Ở Trường THPT Nguyễn Khuyến, lan tỏa tinh thần đổi mới sáng tạo từ cô giáo Lừng, một số giáo viên đã vận dụng được các phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá tích cực trong dạy học; kĩ năng sử dụng thiết bị dạy học và ứng dụng công nghệ thông tin - truyền thông trong tổ chức hoạt động dạy học được nâng cao; vận dụng được quy trình kiểm tra, đánh giá mới. Tuy nhiên, vẫn còn một số GV chưa bắt kịp với yêu cầu đổi mới dạy học theo định hướng phát triển năng lực; còn lúng túng trong việc xây dựng ma trận đề thi, đề kiểm tra; việc đánh giá học sinh chưa khoa học, hợp lí; đôi khi còn cảm tính. Nhiều thầy cô chưa có phương pháp và kĩ thuật dạy học, ôn tập cho HS phù hợp nên kết quả thi cử chưa được như mong muốn, số điểm khá, giỏi ở bộ môn Ngữ văn còn thấp.
Để học sinh yêu thích
Cô Lừng phân tích, Ngữ văn không chỉ là môn khoa học mà còn là một môn nghệ thuật. Để học văn tốt ngoài kiến thức và kĩ năng môn học nói chung còn cần sự trải nghiệm về cảm xúc, cuộc sống. Điều này chỉ có được khi các em có quá trình đọc Văn bài bản, biết tự tìm tòi, ham mê đọc sách nói chung.
Sáng kiến kinh nghiệm của tôi vận dụng vào quá trình giảng dạy và ôn tập, giúp GV và HS đều có thể chủ động sắp xếp thời gian hợp lí và hiệu quả. Hơn nữa, GV có thể tiết kiệm được thời gian, HS không cần tới các trung tâm luyện thi, giảm chi phí, tốn kém học thêm. Đặc biệt, việc ôn luyện hiệu quả tạo điều kiện tốt hơn để các em có điểm thi cao đăng ký xét tuyển vào các trường ĐH, CĐ theo mong muốn của mình.
Trong thời đại CNTT hiện nay, việc đọc sách có nguy cơ bị ”văn hoá mạng” lấn át. Điều này ảnh hưởng không nhỏ tới chất lượng học Văn. Hơn nữa vì môn Ngữ văn vừa là một môn khoa học vừa là một môn nghệ thuật nên học sinh gặp phải nhiều khó khăn khi học và ôn tập do không có tính định lượng như ở một số môn khoa học tự nhiên hay ngoại ngữ.
Phải thay đổi cách dạy và học, cũng như cách tiếp cận môn học này, cô Mai Thị Lừng đã đưa ra phương pháp đánh giá thực trạng đội ngũ GV và HS, từ đó đề xuất giải pháp mới cho dạy học và ôn tập môn Ngữ văn cho HS thi THPT quốc gia; Đề cao sự cần thiết phải đổi mới kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của HS, hình thức biên soạn câu hỏi kiểm tra, cho đến việc phân tích cấu trúc đề thi và hướng dẫn học sinh ôn tập các chuyên đề tương ứng với cấu trúc đề thi THPT quốc gia, cũng như cách thức làm bài văn nghị luận xã hội, kỹ năng tìm và thu tập dẫn chứng... với những minh họa hết sức chi tiết, sinh động.
Kết quả đã được kiểm chứng, thi HS giỏi môn Ngữ văn của trường đã có nhiều tiến bộ, luôn đứng trong tốp đầu của các trường THPT toàn tỉnh; không có học sinh nào bị điểm liệt môn này; kết quả thi THPT quốc gia đều có tỉ lệ đỗ cao, đặc biệt là tỉ lệ khá giỏi.
