Áp dụng phù hợp, tăng tính kết nối
Ông Phan Thanh Liêm – Phó GĐ Sở GD&ĐT Bình Định cho biết: “Ngoài đảm bảo tính khoa học, thống nhất, phù hợp với tài liệu hướng dẫn dạy học các môn theo chương trình giáo dục phổ thông mới, tài liệu giáo dục địa phương còn có tính mở để giáo viên áp dụng phù hợp, tăng tính kết nối tại mỗi địa phương trong tỉnh”.
Dựa vào tài liệu, GV ở các trường có thể linh hoạt vận dụng, thay đổi để triển khai hoạt động phù hợp với địa phương hơn. Chẳng hạn như phần danh lam thắng cảnh, các trường học ở Quy Nhơn có thể giới thiệu cho HS bãi tắm Hoàng Hậu, nhưng ở thị xã Hoài Nhơn thì HS có thể tìm hiểu biển Lộ Diêu.
Thầy giáo Huỳnh Long Nguyên (GV Trường Tiểu học thị trấn Ba Tơ, Quảng Ngãi) GV có thể sử dụng nội dung trong tài liệu Giáo dục địa phương để tích hợp với môn học theo chương trình – SGK mới. Ví dụ như ở bộ môn Âm nhạc, ở nội dung thường thức đàn bầu Việt Nam, GV có thể linh động thay thế nội dung thường thức có thể dành một lượng thời gian nhất định để HS tìm hiểu về hát bài chòi của Quảng Ngãi.
Với chương trình giáo dục địa phương, không chỉ có GV chủ nhiệm, tổng phụ trách đội đảm nhận mà tương ứng với hoạt động nào, GV bộ môn ấy sẽ liên hệ, giới thiệu những nội dung gắn với địa phương. Như với nộ dung lễ hội đua thuyền truyền thống, trong giờ giáo dục thể chất, GV có thể hướng dẫn HS chơi trò chơi đua thuyền trên cạn.
Thú vị và gần gũi
Một trong những yêu cầu của tài liệu giáo dục địa phương là phải đảm bảo tích hợp ngang trong từng lớp học và tích hợp theo từng cấp học. Chẳng hạn, với chủ đề quê hương em tương đẹp, HS lớp 1 của tỉnh Khánh Hòa sẽ có bài học Khánh Hòa – quê hương em, lớp 2 sẽ có bài Miền quê nơi em sinh sống.
Với chủ đề làng nghề truyền thống, HS lớp 1 sẽ được tìm hiểu về một số sản phẩm nghề thủ công truyền thống của tỉnh như: gùi, cần xé, chiếu cói, nón lá, gốm, đúc đồng; lớp 2 sẽ được tìm hiểu sản phẩm yến sào Khánh Hòa. Đến lớp 3, HS sẽ tìm hiểu về nhạc cụ truyền thống của đồng bào Raglai…
Với chủ đề Làng nghề truyền thống ở Đà Nẵng, HS lớp 6 hứa hẹn sẽ có những giờ học thực tế, mang tính chất trải nghiệm tại một số làng nghề tiêu biểu của thành phố. Các làng nghề truyền thống ở Đà Nẵng làm ra những sản phẩm nổi tiếng trong và ngoài nước như: Nước mắm Nam Ô, đá mĩ nghệ Non Nước, chiếu Cẩm Nê...
Đó không chỉ là kết quả lao động của những nghệ nhân có nhiều năm kinh nghiệm và có tay nghề điêu luyện mà còn là những sản phẩm có giá trị văn hoá lâu đời của một vùng đất. Vì thế, việc bảo tồn và phát triển các làng nghề không chỉ tạo ra sản phẩm tiêu dùng thuần tuý mà chính là để bảo tồn và phát triển tinh hoa, cốt lõi truyền thống văn hoá của làng nghề, của địa phương.
“Đầu ra” của chủ đề này, HS phải kể được tên một số nghề truyền thống ở Đà Nẵng; Trình bày được nguyên liệu chính và quy trình để tạo ra sản phẩm; Giới thiệu được sản phẩm của làng nghề với người thân và khách du lịch. Cũng gắn với Làng nghề truyền thống, HS sẽ có những thông tin căn bản về nhu cầu lao động của các làng nghề. Đây là những bước khởi đầu, đặt nền móng cho công tác hướng nghiệp HS theo chương trình GDPT 2018.
Tài liệu Giáo dục địa phương của các Sở GD&ĐT biên soạn đều rất chú trọng hình ảnh, vùng miền cũng như phù hợp với tư duy, tâm lý tiếp nhận theo từng độ tuổi của HS. Như với Tài liệu Giáo dục địa phương lớp 2 của Đà Nẵng, ông Nguyễn Minh Hùng (Chủ biên) cho biết:
“Mục tiêu biên soạn của nhóm tác giả là trang bị cho học sinh những kiến thức sơ giản, phù hợp với lứa tuổi về cách ứng xử trong nhà trường; về di tích lịch sử, vị trí địa lí, thắng cảnh, sản vật của địa phương... giúp HS hiểu biết về nơi sinh sống, những giá trị truyền thống quý báu của địa phương, bồi dưỡng tình yêu quê hương đất nước. Từ đó, góp phần cùng các môn học khác giáo dục cho học sinh đạo đức, lối sống, theo trục từ gia đình – nhà trường – xã hội ngay bậc học nền tảng”.
Trong mỗi chủ đề, sách được biên soạn theo hướng Giới thiệu – Tìm hiểu – Nhận biết – Trải nghiệm để học sinh hiểu biết và thực hành trong điều kiện thực tế của thành phố Đà Nẵng. Điều này giúp các em vừa thuận tiện trong học tập vừa tăng thêm sự yêu thích, khám phá những giá trị văn hoá đặc trưng của thành phố mình.
