Thách thức mới…
Ngày 4/6, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 861/QĐ-TTg về việc phê duyệt danh sách các xã khu vực III, khu vực II, khu vực I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025 (gọi là Quyết định 861). Theo đó, các xã khu vực III, khu vực II nếu được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) sẽ được xác định là xã khu vực I.
Các xã này sẽ thôi hưởng chính sách áp dụng đối với xã vùng khó khăn và đặc biệt khó khăn kể từ ngày được công nhận đạt chuẩn NTM, trong đó có chế độ cho học sinh bán trú.
Theo Quyết định số 861, Lai Châu có 29 xã và 97 trường chuyển từ khu vực II, III sang khu vực I.
Xã Khun Há, huyện Tam Đường về đích NTM từ tháng 4 năm nay. Do đó, học sinh trên địa bàn xã sẽ không được hưởng chế độ cho học sinh bán trú. Điều đó ảnh hưởng không nhỏ đến công tác huy động học sinh đến trường của địa phương này.
Bản Ma Sao Phìn Thấp, xã Khun Há có 104 hộ dân với 630 nhân khẩu. Hiện tại, xã có 69 học sinh sẽ theo học tại trường THCS. Qua rà soát, vận động, đã có 10 gia đình chưa đồng ý cho con đi học với tổng cộng là 21 học sinh. Lý do được các gia đình đưa ra là khoảng cách từ nhà đến trường xa (khoảng 12km) nên không thể đi và trở về trong ngày. Cùng với đó, điều kiện kinh tế khó khăn, không thể đóng góp cho con ăn, ở tại trường.
Anh Chu A Su (SN 1986) trú tại bản Ma Seo Phìn thấp, chia sẻ: “Nhà tôi có 2 cháu đang học mầm non, 2 cháu tiểu học và 3 cháu THCS. Gia đình quá nghèo, lại đông con. Tôi dự định không cho các cháu theo học THCS. Nhưng sau khi được vận động, chúng tôi sẽ cho các cháu đi tiếp”.
Cũng như gia đình anh Chu, chị Chư Thị Sùng cũng dự định cho cháu Ma A Lâu (đang học lớp 9) nghỉ học. Gia đình chị có 4 người con, nhưng chỉ còn 3 người đang đi học.
Em Ma A Lâu, học sinh lớp 9, Trường THCS Khun Há, chia sẻ: “Bản thân em rất muốn đi học. Nhưng vì gia đình còn khó khăn nên em không biết còn được đi học hay không?".
Phải khẳng định, NTM đã mang lại sức sống mới, tạo môi trường thuận lợi cho người dân. Trong đó, có nhiều hộ nghèo, cận nghèo vươn lên khá giả, làm giàu… Các trường học đạt chuẩn quốc gia là môi trường thuận lợi để nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện theo định hướng phát triển phẩm chất, năng lực học sinh và phát triển giáo dục theo hướng bền vững.
Tuy nhiên, tại một số xã về đích NTM, kinh tế vẫn còn gặp nhiều khó khăn. Một phần do dịch Covid-19 diễn biến phức tạp nên người dân không đi làm ăn để kiếm thêm thu nhập. Do đó, việc tạo điều kiện cho con em đến trường là vấn đề nan giải.
Gỡ khó đưa học sinh đến trường
UBND xã Khun Há, huyện Tam Đường đã tổ chức vận động dưới hình thức làm mẫu ở bản Lao Chải 1 (xã thuận lợi nhất) với sự tham dự của tất cả các trưởng bản, Bí thư Chi bộ trong xã để rút kinh nghiệm. Bởi lẽ, 100% phụ huynh tại bản này đã nhất trí đóng góp, cho con em tiếp tục được học tập.
Sau đó, xã đã cùng trưởng bản, nhà trường tổ chức tuyên truyền, vận động đến các bản, phụ huynh để tiếp tục cho con em đến trường. Dù đã được tuyên truyền, nhưng là giai đoạn đầu khi mới chuyển giao từ xã khó khăn sang xã NTM nên một số gia đình chưa chuẩn bị tốt tâm thế cũng như các điều kiện để cho trẻ tham gia học tập.
Ông Phùng Lòng Cà, Chủ tịch UBND xã Thu Lũm, huyện Mường Tè cho biết: Cả xã có hơn 400 học sinh, trên 50% trong số đó ở xa trung tâm. Đối với các cháu ở xa, điều kiện kinh tế, đi lại khó khăn, lại không được ở bán trú nên việc huy động học sinh đến trường cũng gặp nhiều trở ngại. Xã cũng đã kiến nghị với huyện để có những chính sách đối với học sinh bán trú.
Ông Đinh Trung Tuấn, Giám đốc Sở GD&ĐT Lai Châu cho biết: “Biết được những khó khăn trên, chúng tôi đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục tích cực tuyên truyền tới phụ huynh, học sinh về những khó khăn trước mắt. Chuẩn bị sẵn sàng cho việc thích nghi khi đi học không còn được hưởng chính sách hỗ trợ của Nhà nước”.
Sở GD&ĐT tỉnh Lai Châu cũng phối hợp với các sở, ngành liên quan, tham mưu UBND tỉnh báo cáo Ủy ban dân tộc về bất cập nảy sinh trên địa bàn các xã, thôn đặc biệt khó khăn vùng dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2016-2020.
“Để kịp thời tham mưu chính sách hỗ trợ học sinh, đầu năm học mới, Sở đã chỉ đạo các cơ sở giáo dục rà soát những đối tượng gặp gặp khó khi chuyển từ khu vực II, III sang khu vực I. Từ đó, phối hợp với các cơ quan liên quan đề xuất với cấp trên một số chính sánh phù hợp nhằm hỗ trợ và tạo điều kiện tốt nhất để các em tham gia học tập”, ông Đinh Trung Tuấn cho biết thêm.
