Còn trong nước, hàng trăm nghìn học sinh không thể đến trường.
Một tiếng vang rền rĩ trong không gian khi Azam Hassan, 23 tuổi, đang gọi điện về cho người thân. Dù muốn thoát khỏi tình cảnh nguy hiểm này, Azam không thể làm gì khác ngoài cầu nguyện và chờ đợi.
Là người Maroc, Azam sang Ukraine du học ngành Y tại Trường Đại học Y khoa quốc gia Kharkiv, một trong những cơ sở giáo dục đại học hàng đầu nước này. Những năm gần đây, Kharkiv đã chứng minh được sức hút với sinh viên quốc tế, đặc biệt trong lĩnh vực y khoa, nhờ quảng bá tích cực và học phí thấp.
Tuy nhiên, Kharkiv, thành phố lớn thứ 2 tại Ukraine đang đối mặt với trận chiến khốc liệt giữa quân đội Ukraine và Nga. Một số sinh viên người Ấn Độ tại thành phố đã thiệt mạng trong cuộc pháo kích của Nga vào sáng 1/3.
Azam cho biết, đã cố gắng trốn khỏi vùng chiến sự bằng xe bus do chính quyền địa phương tổ chức nhưng di chuyển bằng đường cao tốc hiện nay quá nguy hiểm. Do đó, nam sinh cùng hàng trăm sinh viên nước ngoài khác trú ẩn trong tàu điện ngầm của thành phố. Không biết khi nào mới có thể trở về quê hương nhưng Azam khẳng định sẽ không bao giờ trở lại Ukraine.
Nổi tiếng với xuất khẩu ngô, lúa mì, Ukraine đang thúc đẩy nguồn thu từ lĩnh vực giáo dục quốc tế. Sinh viên quốc tế đóng góp một phần lớn vào GDP của Ukraine so với Mỹ, dù Mỹ là điểm đến hàng đầu thế giới về giáo dục.
Theo Chính phủ Ukraine, hơn 76.000 sinh viên quốc tế từ 155 quốc gia đang theo học đại học trên cả nước. Ấn Độ là quốc gia có số lượng du học sinh đông nhất với hơn 18.000 người, chiếm 1/4 du học sinh tại Ukraine. Theo sau là Maroc, Turkmenistan, Azerbaijan, Nigeria, Trung Quốc và Thổ Nhĩ Kỳ.
Nghiên cứu của Bộ Giáo dục và Khoa học Ukraine vào cuối năm 2020 cho thấy trung bình, mỗi sinh viên quốc tế chi hơn 7.000 USD một năm, mang lại doanh thu 542 triệu USD cho Ukraine. Tuy nhiên, khi chiến sự căng thẳng, nhiều quốc gia đã yêu cầu sinh viên trở về nước hoặc tìm cách đưa công dân về nước an toàn.
Ông Anatoly Oleksiyenko, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu so sánh giáo dục, Trường Đại học Hồng Kông, cho rằng, Ukraine có nguy cơ giảm nguồn thu từ sinh viên quốc tế do chiến tranh. Để giảm thiểu thiệt hại, các trường đại học Ukraine phải thích ứng nhanh bằng cách chuyển sang dạy trực tuyến, tổ chức tuyển sinh linh hoạt, không ngừng cập nhật xu hướng giáo dục…
Tuy nhiên, chi phí học tập tại Ukraine rất thấp. Nguồn thu chủ yếu đến từ sinh hoạt của sinh viên quốc tế nên việc dạy trực tuyến không thể giải quyết triệt để bài toán trên. Do đó, các trường đại học có thể hợp tác với các tổ chức giáo dục của Mỹ, châu Âu để đào tạo chương trình và cấp bằng chung.
Bên cạnh đó, vấn đề giáo dục trong nước cũng đáng lo ngại. Theo báo cáo mới đây của UNICEF, chiến sự Ukranie và Nga đã khiến hơn 350.000 trẻ em tại Ukraine không được tiếp cận với giáo dục. 6 cơ sở giáo dục trong cả nước bị hư hại. Nhiều trường học phải đóng cửa kể từ đầu tuần trước.
“Ảnh hưởng trực tiếp và gián tiếp của cuộc xung đột kéo dài ở miền Đông Ukraine tiếp tục khoét sâu vào cuộc sống của trẻ em và thanh thiếu niên”, UNICEF thông báo và kêu gọi viện trợ cho người dân nước này.
