'Chốt' phương án học phí đại học: Phù hợp thực tiễn, hài hòa lợi ích

Theo quy định mới của Chính phủ, học phí năm học 2023 - 2024 của các cơ sở giáo dục đại học tăng so với năm học 2022 - 2023 nhưng mức tăng thấp hơn so với lộ trình quy định tại Nghị định số 81/2021/NĐ-CP ngày 27/8/2021 (Nghị định 81).

Phù hợp với điều kiện thực tiễn

Mới đây, Chính phủ ban hành Nghị định số 97/2023/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 81/2021/NĐ-CP quy định về cơ chế thu, quản lý học phí đối với cơ sở giáo dục thuộc hệ thống giáo dục quốc dân và chính sách miễn, giảm học phí, hỗ trợ chi phí học tập; giá dịch vụ trong lĩnh vực giáo dục (Nghị định 97).

Là một trong những cơ sở đào tạo tự chủ hoàn toàn, nguồn thu của Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội chủ yếu từ học phí. PGS.TS Phạm Văn Bổng - Phó Hiệu trưởng cho hay, nhà trường có khoảng 30 nghìn sinh viên. Nghị định 97 đã tạo “hướng mở” cho các cơ sở giáo dục đại học, nhất là những đơn vị tự chủ. Việc các trường được tăng học phí so với năm học 2022 - 2023 nhưng mức tăng thấp hơn so với lộ trình quy định tại Nghị định 81 là hợp lý. Phương án này phù hợp với điều kiện thực tiễn, giảm bớt khó khăn cho trường và người học.

Theo PGS.TS Phạm Văn Bổng, năm học 2023 - 2024, học phí Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội khoảng 22 triệu đồng/sinh viên/năm học, dự kiến tăng không quá 10% so với năm học trước. Mức tăng này không ảnh hưởng quá lớn đến sinh viên, bởi mỗi em tăng khoảng 1 triệu đồng/năm. “Tới đây, Hội đồng trường sẽ họp để thống nhất phương án học phí năm học 2023 - 2024. Tinh thần là bám sát quan điểm chỉ đạo và Nghị định 97 của Chính phủ”, PGS.TS Phạm Văn Bổng cho hay.

Với trên 4 nghìn sinh viên, TS Hoàng Xuân Hiệp - Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghiệp Dệt may Hà Nội chia sẻ, nếu không được tăng học phí, các trường sẽ gặp nhiều khó khăn. Nghị định 97 được ban hành đã tháo gỡ cho các cơ sở giáo dục, dung hòa quyền, lợi ích của người học và cơ sở đào tạo.

“Tôi hài lòng với quyết định này của Chính phủ”, TS Hoàng Xuân Hiệp nhìn nhận và cho rằng, Chính phủ đã lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của các trường, đồng thời chia sẻ, đồng hành với người học. Nhân đây, hoan nghênh sự chủ động, tham mưu kịp thời, xác đáng của Bộ GD&ĐT.

TS Hiệp đồng thời cho biết, đầu năm học 2023 - 2024, nhà trường tạm thu mức thu học phí khoảng 1,8 triệu đồng/tháng/sinh viên. Mức thu này hợp lý và phù hợp quy định của Nghị định 97, do đó Trường ĐH Công nghiệp Dệt may Hà Nội sẽ giữ ổn định đến hết năm học 2023 - 2024.

Giờ thực hành của sinh viên Trường ĐH Công nghiệp Hà Nội. Ảnh: Website nhà trường

Xây dựng mức học phí phù hợp

Khối ngành sức khỏe là một trong những lĩnh vực chịu ảnh hưởng nhiều nhất của học phí. Tuy nhiên, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng - Hiệu trưởng Trường ĐH Y Dược (ĐH Thái Nguyên) nhìn nhận, lộ trình tăng học phí được quy định tại Nghị định 97 là hợp lý. Qua đó thể hiện sự chia sẻ, đồng hành của Chính phủ, Bộ GD&ĐT với trường và người học.

Điều chỉnh này góp phần tháo gỡ khó khăn cho cơ sở giáo dục đại học, nhất là sau nhiều năm không tăng học phí do ảnh hưởng của dịch Covid-19. Đây được coi là giải pháp hợp lý, “nhất cử lưỡng tiện” vì cả người học và cơ sở đào tạo đều được thụ hưởng chính sách nhân văn của Nhà nước. “Trên cơ sở Nghị định 97, tới đây nhà trường xây dựng mức thu học phí cụ thể. Sau đó thông báo công khai, rộng rãi đến người học”, PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng thông tin.

Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Hoàng Tú Anh - Hiệu trưởng Trường ĐH Công nghệ Thông tin (ĐH quốc gia TP Hồ Chí Minh) khẳng định, nhà trường sẽ chấp hành nghiêm túc Nghị định 97 của Chính phủ. Trước đó, nhà trường thông báo tạm thu 16 triệu đồng/sinh viên/năm học. Tới đây, nhà trường sẽ xây dựng mức học phí theo quy định của Nghị định trên.

Theo Nghị định 97, mức trần học phí với các trường đại học công lập chưa tự đảm bảo chi thường xuyên năm học 2023 - 2024 khoảng 1,2 - 2,4 triệu đồng/tháng (tùy khối ngành). Mức thu hiện nay là 980 nghìn đến 1,43 triệu đồng/tháng.

Những trường đã tự chủ (tự chi lương, phụ cấp, sửa chữa cơ sở vật chất...), tùy mức độ được thu tối đa bằng 2 - 2,5 lần mức trên, tức khoảng 2,4 - 6,1 triệu đồng/tháng trong năm học 2023 - 2024. Sau 5 năm, mức trần này tăng lên 3,4 - 8,75 triệu đồng/tháng. Với chương trình đào tạo đạt kiểm định chất lượng theo tiêu chuẩn của Bộ GD&ĐT hoặc tiêu chuẩn nước ngoài, các đơn vị được tự xác định học phí.

Đại diện Bộ GD&ĐT cho biết, theo chỉ đạo của Chính phủ, thời gian tới, Bộ sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan rà soát tổng thể, xây dựng Nghị định thay thế Nghị định 81 để xác định lộ trình học phí phù hợp, đảm bảo thực hiện tính giá dịch vụ giáo dục đào tạo theo yêu cầu của Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương khóa XII và quy định về tự chủ tài chính.

Đồng thời, tiếp tục rà soát, đảm bảo chính sách miễn, giảm học phí cho các đối tượng chính sách, học sinh có hoàn cảnh khó khăn để đảm bảo việc tiếp cận bình đẳng trong giáo dục nghề nghiệp, giáo dục đại học; chính sách phổ cập giáo dục, phân luồng ở cấp phổ thông.