Những nội dung quan trọng cần triển khai với giáo dục đại học

Kiện toàn bộ máy, tiếp tục đổi mới quản trị đại học

Nhận định dù còn nhiều khó khăn, thách thức, nhưng hệ thống giáo dục đại học đã chuyển biến rõ nét cả về số lượng, chất lượng, Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh yêu cầu cần tiếp tục tập trung vào chất lượng trong thời gian tới. Duy trì và nâng cao chất lượng sẽ tiếp tục nâng cao được số lượng. Giai đoạn vừa rồi, chúng ta đã nỗ lực, cố gắng, quy mô tuyển sinh đảm bảo chứng tỏ niềm tin của xã hội đối với giáo dục đại học.

Về phương hướng chung và các nhiệm vụ trọng tâm, nhiệm vụ cụ thể, Thứ trưởng đề nghị Vụ Giáo dục đại học phối hợp với các vụ, cục liên quan tiếp thu đầy đủ ý kiến chỉ đạo của Bộ trưởng, ý kiến phát biểu tại Hội nghị để hoàn thiện, ban hành sớm hướng dẫn nhiệm vụ năm học.

Nhấn mạnh một số việc cần làm trong năm học 2024-2025 với giáo dục đại học, Thứ trưởng nhấn mạnh, hiện nay hầu hết các trường đại học chuẩn bị kết thúc nhiệm kỳ đảng ủy, hội đồng trường, hiệu trưởng. Các trường cần tập trung chuẩn bị quy hoạch, đào tạo, bồi dưỡng, kiện toàn lãnh đạo chủ chốt trong thời gian tới.

Theo Thứ trưởng, đây là nhiệm vụ rất quan trọng, bởi kinh nghiệm cho thấy, một số cơ sở giáo dục đại học không làm tốt vấn đề này, gây mất ổn định nội bộ, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng. Muốn có chất lượng, hiệu quả thì tổ chức bộ máy phải ổn định.

Thứ hai là tiếp tục đổi mới quản trị đại học và thực hiện nghiêm quy định của Luật Giáo dục đại học. Thứ trưởng cho rằng, muốn làm tốt, trước hết cần phải làm đúng; đồng thời lưu ý nâng cao hiệu quả dựa trên chia sẻ kinh nghiệm, hiệu quả hợp tác của các trường, dựa trên chuyển đổi số, dữ liệu, trí tuệ nhân tạo.

Về việc này, Thứ trưởng đề nghị Cục Công nghệ thông tin khẩn trương hướng dẫn các cơ sở giáo dục đại học trong việc kết nối cơ sở dữ liệu của các trường với cơ sở dữ liệu Hemis của Bộ GD&ĐT; thực hiện cập nhật kịp thời, nhất quán, đầy đủ dữ liệu… phục vụ thực hiện chuẩn cơ sở giáo dục đại học. Đây cũng là căn cứ để Bộ GD&ĐT, cũng như các trường phân tích dữ liệu, hoạch định chính sách, điều chỉnh những định hướng để nâng cao chất lượng.

Chú trọng đặc biệt đến phát triển đội ngũ giảng viên

Vấn đề quan trọng tiếp theo được Thứ trưởng Hoàng Minh Sơn nhấn mạnh liên quan đến phát triển đội ngũ giảng viên. Khi mở rộng quy mô và nâng cao chất lượng, đội ngũ giảng viên phải là lực lượng nòng cốt, phát triển đội ngũ giảng viên là nhiệm vụ rất quan trọng. Thứ trưởng yêu cầu Vụ Giáo dục đại học tiếp tục phối hợp cùng các vụ, cục rà soát, đánh giá lại, đề xuất những điều chỉnh trong các thông tư, hướng dẫn, tranh thủ nguồn lực Đề án 89 để hỗ trợ tối đa các trường đại học trong đào tạo giảng viên có trình độ tiến sĩ.

Về phía các trường đại học, Thứ trưởng lưu ý cần tạo điều kiện tối đa cho giảng viên bằng những giải pháp hỗ trợ. Đặc biệt, trong hợp tác quốc tế, cần có hợp tác chiến lược với một số cơ sở giáo dục nước ngoài để thuận tiện hơn trong việc cử giảng viên đi học.

“Một trong những điểm nghẽn hiện nay là giảng viên chúng ta tự đi tìm thầy, tìm trường, rất khó khăn cho những giảng viên trẻ. Vì vậy, các trường đại học hết sức tập trung tận dụng nguồn lực này…”. Nhấn mạnh điều này, Thứ trưởng đồng thời lưu ý thêm: Trong phát triển giảng viên, không chỉ thu hút, cạnh tranh trong nước, mà còn phải phát triển, thu hút người Việt Nam ở nước ngoài về làm việc, đặc biệt trong những lĩnh vực mà đất nước cần, lĩnh vực trọng tâm trọng điểm như trí tuệ nhân tạo, công nghệ cao, công nghệ bán dẫn…

Về công tác tuyển sinh, Thứ trưởng yêu cầu Vụ Giáo dục đại học khẩn trương phối hợp để có dự thảo sớm nhất, thực hiện chỉ đạo của Bộ trưởng, làm sao đơn giản hóa, đảm bảo chất lượng, cũng như công bằng cho thí sinh. Các trường thực hiện tự chủ nhưng không tác động xấu mà cần phải có tác động tích cực hơn đối với giáo dục phổ thông.

Ngoài ra, Thứ trưởng đồng thời lưu ý các cơ sở giáo dục đại học trong hiện đại hóa chương trình, đa dạng hóa phương thức, ứng dụng công nghệ mới nhất, đáp ứng yêu cầu nhân lực từng vùng và cả nước. Đổi mới phương thức đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ giảng viên, về năng lực số, ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo trong hoạt động dạy và học…

Vụ Giáo dục đại học tiếp tục phối hợp với các trường hoàn thiện chuẩn chương trình đào tạo các lĩnh vực, trình độ đào tạo và sớm ban hành. Làm sao để các chuẩn chương trình đào tạo đưa vào các năng lực cốt lõi của người công dân toàn cầu trong tương lai, như: công nghệ số, năng lực tự học, ứng dụng trí tuệ nhân tạo.

Thời gian tới toàn ngành có rất nhiều việc lớn, trong đó thực hiện các Nghị quyết của Bộ chính trị, của Chính phủ, Thứ trưởng yêu cầu các trường cần sẵn sàng chuẩn bị các đề án, dự án để có được sự chuẩn bị tốt nhất.

Với công tác truyền thông, Thứ trưởng cho rằng: Nguồn lực đầu tư cho giáo dục đại học của nhà nước và xã hội còn hạn hẹp; nhiều vấn đề bất cập, chồng chéo về cơ chế chính sách. Vì thế, các cơ sở giáo dục đại học hết sức quan tâm để phối hợp làm tốt công tác truyền thông chính sách.

Quan trọng nhất là nâng cao vai trò, vị thế của hệ thống giáo dục đại học, của các trường đại học trong phát triển kinh tế, xã hội của địa phương, của vùng, của cả nước. Cũng cần làm rõ đầu tư cho giáo dục đại học, đặc biệt là những ngành trọng điểm, là đầu tư cho tương lai. Đây là yếu tố cạnh tranh cốt lõi, không những của vùng mà của cả đất nước trong lĩnh vực đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh.

Đồng thời, phối hợp truyền thông để giải quyết tốt những bức xúc của dư luận xã hội, đặt lợi ích người học lên hàng đầu; định hướng ngành nghề; làm tốt công tác tuyển sinh; tác động trực tiếp, gián tiếp đến việc dạy và học, đổi mới chương trình giáo dục phổ thông.