Với tổng số 97 trường cấp mầm non, tiểu học và trung học cơ sở, 03 trường cấp trung học phổ thông, 01 trung tâm giáo dục nghề nghiệp - giáo dục thường xuyên, Đại Từ là huyện có quy mô trường lớp thuộc diện lớn của tỉnh Thái Nguyên.
Theo đề án phát triển giáo dục 2016 - 2020, Đại Từ còn đang tiếp tục triển khai xây dựng thêm trường 01 trường THPT để phù hợp yêu cầu thực tiễn, đáp ứng nhu cầu học tập của con em trên địa bàn.
Trong giai đoạn 2016 - 2020, toàn huyện đã xây dựng mới được 496 phòng học nhà cao tầng. Tổng kinh phí xây dựng, sửa chữa, mua sắm trang thiết bị hơn 650 tỷ đồng (trong đó huy động nguồn lực trong nhân dân, tài trợ cho giáo dục hơn 150 tỷ đồng).
Cùng với việc xây dựng và duy trì vận hành một hệ thống trường lớp với quy mô lớn như vậy, lãnh đạo địa phương và những người làm công tác quản lý giáo dục của Đại Từ cũng rất chú trọng vấn đề nâng cao chất lượng hiệu quả giáo dục.
Để hướng đến mục tiêu này, Đại Từ đặc biệt đầu tư cho công tác chuẩn hóa trong giáo dục, từ phổ cập giáo dục cho đến xây dựng trường chuẩn, bồi dưỡng giáo viên đạt và vượt chuẩn. Với quyết tâm và nỗ lực của địa phương và của ngành, hiện nay, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ 5 tuổi của huyện đạt 100%, phổ cập giáo dục tiểu học và trung học cơ sở đạt mức độ 3.
"Nhân tố cốt lõi trong giáo dục là đội ngũ cán bộ giáo viên được quan tâm bồi dưỡng đào tạo để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ. Tỷ lệ cán bộ giáo viên đạt trên chuẩn của Đại Từ tăng cao, khối mầm non - tiểu học - trung học cơ sở là 85,7%, khối trung học phổ thông là 30,3%, khối bổ túc THPT là 45,5%. Từ nền tảng này, chất lượng hoạt động dạy học trong các nhà trường được củng cố và không ngừng nâng cao.
Trong những năm qua, đã có nhiều tấm gương giáo viên tâm huyết, yêu nghề, dạy giỏi. Có những thầy cô giáo đạt thành tích xuất sắc đã được ghi nhận ở cấp địa phương cũng như cấp toàn quốc, như: cô Chu Thị Lan (THCS Hùng Sơn) được nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo năm 2016; cô Nguyễn Thị Ánh (THCS Minh Tiến) được nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo năm 2017; cô Hà Thị Lan (Phòng GD&ĐT) được nhận bằng khen của Bộ trưởng Bộ Giáo dục & Đào tạo năm 2018". Ông Trần Đăng Minh, Trưởng phòng GD&ĐT huyện Đại Từ chia sẻ.
Với sự đầu tư nhiều nguồn lực của huyện, sự nỗ lực của đội ngũ quản lí giáo dục và cán bộ giáo viên, sự chung tay đồng hành của nhân dân địa phương, đến nay, Đại Từ đã có 98 trường (trong tổng số 101 trường) đạt chuẩn quốc gia, tương đương tỷ lệ 97%. Đây là những thành quả rất đáng khích lệ đối với giáo dục ở một địa phương vùng nông thôn như Đại Từ.
Đáng chú ý, một số nhà trường nằm ở các xã vùng khó khăn, điều kiện còn hạn chế, nhưng đã nhận được những sự đầu tư, hỗ trợ cần thiết, cũng như tự nỗ lực vượt lên, từ đó hoàn thành các tiêu chí để trở thành trường đạt chuẩn quốc gia.
Trường THCS Minh Tiến nằm ở địa bàn xã khó khăn, xa trung tâm huyện lị, điều kiện kinh tế xã hội còn nhiều thiếu thốn. Thời điểm hiện tại, 86/220 học sinh nhà trường thuộc diện hộ nghèo và cận nghèo. Hơn 80% là con em dân tộc thiểu số. Trước những trở ngại đó, nhà trường động viên giáo viên và học sinh tập trung nỗ lực vươn lên trong dạy và học. Trong giai đoạn 2016 - 2020, nhà trường có 161 giải học sinh giỏi cấp huyện và cấp tỉnh, 22 lượt giải giáo viên giỏi cấp huyện, 03 giáo viên giỏi cấp tỉnh.
Năm 2019, nhà trường đạt chuẩn quốc gia cấp độ 2. Hiện nhà trường có 100% giáo viên đạt chuẩn, trong đó 75% trên chuẩn; cơ sở vật chất đảm bảo với dãy nhà học 2 tầng xây mới, 2.000m2 sân trường lát gạch, hệ thống phòng học bộ môn, thư viện, nhà xe… đảm bảo phục vụ yêu cầu dạy học. Được biết, để có được thành quả này, huyện Đại Từ cũng như xã Minh Tiến đã có nhiều chương trình đầu tư cho nhà trường, quan tâm hỗ trợ các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
"Thời gian qua, nhà trường đã nhận được sự quan tâm đầu tư cần thiết để có nền tảng cơ sở vật chất trang thiết bị đảm bảo. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tập trung vào mục tiêu nâng cao chất lượng dạy học hơn nữa, nâng tỷ lệ học sinh giỏi các cấp, chất lượng kết quả thi vào lớp 10 THPT" - thầy giáo Hoàng Văn Thư, Hiệu trường nhà trường cho biết.
Nhìn vào thành quả mà giáo dục Đại Từ đạt được trong những năm qua, càng thấy vai trò quan trọng của việc chuẩn hóa trước mục tiêu nâng cao chất lượng và hiệu quả trong giáo dục. Đây là hướng đi đúng đắn cần được địa phương tiếp tục duy trì, hướng tới những mục tiêu tiếp tục phát triển giáo dục huyện nhà.
Về kế hoạch trong thời gian tiếp theo, ông Nguyễn Mạnh Hoạt, Phó Chủ tịch UBND huyện Đại Từ cho biết: Huyện sẽ tiếp tục quan tâm chỉ đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ phát triển giáo dục và đào tạo của địa phương, huy động các nguồn lực xã hội đầu tư cơ sở vật chất phục vụ học tập; đề xuất UBND tỉnh và Sở GD&ĐT tiếp tục có những chính sách và đầu tư hỗ trợ cho công tác phát triển giáo dục huyện Đại Từ.