STEM trong trường học: Nuôi dưỡng đam mê nghiên cứu khoa học

Sân chơi này giúp học sinh phát huy tính sáng tạo, năng lực cá nhân, nuôi dưỡng đam mê nghiên cứu khoa học...

STEM gắn học với hành

Tháng 10/2023, Trường THCS Tân Tiến (An Dương) vinh dự là đại diện duy nhất của Hải Phòng tham gia Cuộc thi STEM Robotics Vietnam 2023. Đội thi đã xuất sắc lọt vòng chung kết và đứng thứ 6/96 trường THCS toàn quốc.

Tham gia nhóm Dream makers thuộc câu lạc bộ (CLB) STEM, Trường THCS Tân Tiến, em Vũ Thị Thuỳ Chi dành nhiều thời gian, tâm huyết cùng các bạn trong CLB nghiên cứu, lắp ghép, lập trình robot. Thuỳ Chi cho hay, là con gái nhưng em đam mê lập trình và thích sáng tạo robot thông minh. Ngoài giờ trên lớp, em còn tham gia sinh hoạt CLB - đây là cách tốt nhất để em thư giãn, rèn tư duy logic. Với tinh thần quyết tâm, thành viên trong CLB luôn tiên phong tham gia cuộc thi khoa học kỹ thuật các cấp về sáng tạo, lập trình robot.

Cô Hà Thị Thư - Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Giáo dục STEM được đưa vào nhà trường từ năm 2017, sau đó nhân lên thành ngày hội STEM cấp trường. Tại Trường THCS Tân Tiến, với môn học Tự nhiên, mỗi học kỳ có ít nhất 2 bài học STEM gắn với môn học. Nhà trường có CLB STEM tập trung các khối 6, 7, 8. Qua nhiều năm triển khai hoạt động STEM cho thấy học sinh rất đam mê, sáng tạo.

“STEM là hoạt động giáo dục bổ ích giúp thầy trò vận dụng kiến thức khoa học kỹ thuật, toán học vào thực tế để làm nên sản phẩm. Có thể thành quả còn khiêm tốn nhưng qua đó học sinh thấy được sự hữu ích của học đi đôi với hành. Niềm vui nhân lên khi các em tạo ra sản phẩm thiết thực cho cuộc sống. Nhà trường sẽ tích cực hơn nữa để giúp học sinh có thêm nhiều trải nghiệm thú vị thỏa mãn đam mê sáng tạo STEM”, cô Thư cho biết thêm.

Em Nguyễn Tài Gia Bảo - học sinh lớp 8B11, Trường THCS Ngô Quyền (Lê Chân) từ nhỏ đã đam mê lego và ham học lập trình. Vì thế, khi nhà trường phát động phong trào nghiên cứu khoa học kỹ thuật, Gia Bảo lập tức đăng ký tham dự. Cùng với Nguyễn Thành Đạt (lớp 8B8), Gia Bảo nghiên cứu Mô hình phân loại rác thải. Sản phẩm của 2 em xuất sắc vào vòng chung khảo và đoạt giải Nhì Cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học năm học 2023 - 2024 do Sở GD&ĐT thành phố Hải Phòng tổ chức.

Gia Bảo cho hay, em dành nhiều thời gian nghiên cứu về tự động hóa, cấu trúc hệ thống phân loại, lập trình robot. Em tìm hiểu và sử dụng Lego Education-SPIKE trên nền tảng Lego-SPIKE trong việc tự động hóa hệ thống phân loại rác.

Mô hình hệ thống phân loại rác được thiết kế tối giản gồm 1 bộ não (Hub), 1 cảm biến màu sắc, 2 động cơ nhỏ và được Gia Bảo làm bằng các viên gạch lego do em tự sưu tầm. Bảo chia sẻ thêm, em có nhiều ý tưởng lập trình, sáng tạo robot, tuy nhiên sản phẩm đang trong quá trình nghiên cứu, chưa thể bật mí.

Cô Phạm Thị Hoàng Oanh - giáo viên Toán - Lý, Trường THCS Tân Viên hướng dẫn học trò làm thiết bị lọc nước mặn thành nước ngọt.

Cùng trò nuôi dưỡng đam mê

Thầy Đặng Kiều Thuý - Hiệu trưởng Trường THCS An Đồng, huyện An Dương cho hay, nhiều năm qua, hoạt động giáo dục STEM của nhà trường không chỉ tăng về số mà chất lượng sản phẩm cũng được ghi nhận, đánh giá tốt. Học sinh được vinh danh top 10 Sáng tạo Robot trong Ngày hội Giáo dục STEM 2023. Tại Cuộc thi Khoa học kỹ thuật dành cho học sinh trung học cấp thành phố năm học này, trường có 1 dự án đoạt 1 giải Nhì, 1 dự án giành giải Khuyến khích.

Ứng dụng kiến thức liên môn, nhóm học sinh lớp 9C, Trường THCS Trường Thọ, huyện An Lão sáng tạo những chiếc nón bắt mắt. Đó là một trong nhiều sản phẩm STEM của học sinh, mà thầy Bùi Văn Sang - Hiệu trưởng mang “khoe”. Theo thầy Sang, triển khai Chương trình GDPT 2018 và giáo dục STEM là nhiệm vụ quan trọng. Từ bám sát văn bản, lên kế hoạch, chỉ đạo chuyên môn, nhà trường đều sâu sát.

“Trường tích cực bồi dưỡng giáo viên, xây dựng và dạy học STEM, đồng thời phân công giáo viên lên chuyên đề. Qua các bài học, thầy cô hướng dẫn học sinh làm sản phẩm khoa học kỹ thuật và đánh giá kết quả học tập. Từ hoạt động của các lớp, trường tổ chức ngày hội STEM và tham gia phong trào cấp huyện. Đó là sân chơi trí tuệ giúp trò thoả sức sáng tạo”, thầy Sang chia sẻ.

Cũng theo thầy Sang, năm học 2023 - 2024 là năm thứ 4 trường triển khai các hoạt động giáo dục STEM. Với thuận lợi là đội ngũ giáo viên vững chuyên môn, nghiệp vụ, tiên phong đổi mới nên phong trào giáo dục STEM của trường được lãnh đạo huyện đánh giá cao.

Năm học trước, nhà trường có 20 đề tài tham gia triển lãm cấp huyện, trong đó có 5 đề tài đạt giải; gian trưng bày STEM của trường được xếp loại xuất sắc. Các sản phẩm khoa học kỹ thuật của học sinh nhà trường đạt chất lượng tốt và được tham gia hội thi khoa học kỹ thuật cấp thành phố. Đó là tín hiệu vui góp phần lan toả những giá trị giáo dục thiết thực tới học sinh.

Thực hiện nội dung giáo dục STEM, Trường THCS Tân Viên (An Lão) đã lồng ghép vào các tiết dạy chủ đề, chuyên đề trong tổ, nhóm chuyên môn. Đồng thời nhà trường có CLB STEM nuôi dưỡng đam mê sáng tạo cho học sinh.

Theo thầy Hiệu trưởng Phạm Văn Hải, từ bài học các môn Toán, Lý, Hoá, Sinh, Công nghệ…, học sinh làm ra nhiều sản phẩm hữu ích như nhà nổi, cầu phao, bình hoa… Hàng năm có vài trăm sản phẩm sáng tạo của học trò, tuy nhiên độ bền không cao do chủ yếu làm bằng chất liệu tái chế.

Để triển khai giáo dục STEM, thầy Vũ Văn Hùng - Phó Hiệu trưởng nhà trường cho hay, từ đầu năm học, trường yêu cầu giáo viên xây dựng kế hoạch cụ thể với tên bài dạy, chủ đề, kiến thức cần đạt, sản phẩm dự kiến và xây dựng tiêu chí kiểm tra, đánh giá. Trường đánh giá việc thực hiện của giáo viên theo học kỳ và báo cáo về phòng GD&ĐT.

“Với đặc thù trường học ngoại thành còn khó khăn, dù rất mong học sinh tiếp cận, phát triển tư duy sáng tạo robot để tham gia các cuộc thi lớn nhưng nhà trường chưa thực hiện được”, thầy Hải chia sẻ.