Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn: Nhiều nhiệm vụ lớn đặt ra trong năm học mới

Chiều 22/7, Bộ GD&ĐT tổ chức Hội nghị Giám đốc Sở GD&ĐT năm 2024. Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn chủ trì Hội nghị. Cùng dự có ông Lê Tiến Châu, Bí thư thành ủy Thành phố Hải Phòng; các Thứ trưởng Bộ GD&ĐT: Phạm Ngọc Thưởng, Nguyễn Thị Kim Chi; Chủ tịch Công đoàn Giáo dục Việt Nam Nguyễn Ngọc Ân; đại diện lãnh đạo Thành phố Hải Phòng; đại diện lãnh đạo một số đơn vị thuộc Bộ; đại diện lãnh đạo 63 sở GD&ĐT và lãnh đạo các phòng, ban chức năng có liên quan của các Sở.

Hội nghị được tổ chức để cùng trao đổi về công việc của ngành; nhìn lại hoạt động của năm học trước; cùng trao đổi, thống nhất các nội dung trong năm học tới. Đây cũng là dịp Lãnh đạo các sở GD&ĐT có dịp giao lưu, trao đổi kinh nghiệm công tác; cùng chia sẻ kinh nghiệm từ thực tế địa phương.

Dấu ấn năm học 2023-2024

Năm học 2023 - 2024, với chủ đề “Đoàn kết, kỷ cương, đổi mới, sáng tạo, hoàn thành tốt các nhiệm vụ và mục tiêu đổi mới và nâng cao chất lượng GD-ĐT”, ngành Giáo dục đã khắc phục khó khăn, cơ bản hoàn thành các nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm đề ra trong Quyết định 2457/QĐ-BGD&ĐT về ban hành Kế hoạch nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm học 2023 - 2024.

Toàn ngành Giáo dục đã tổ chức tổng kết 10 năm thực hiện Nghị quyết số 29-NQ/TW về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT; qua đó, đánh giá toàn diện kết quả 10 năm đổi mới và đề xuất phương hướng tiếp tục triển khai trong giai đoạn tiếp theo, phù hợp với bối cảnh trong nước và quốc tế. Căn cứ kết quả tổng kết, Bộ GD&ĐT đã trình Thường trực Ban Bí thư ban hành Kết luận của Bộ Chính trị về tiếp tục triển khai Nghị quyết 29-NQ/TW.

Ngành Giáo dục tiếp tục hoàn thiện thể chế, tạo hành lang pháp lý để thực hiện đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT, từng bước tháo gỡ các nút thắt, những vướng mắc từ thực tiễn đặt ra.

Bộ GD&ĐT đã tham mưu trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ban hành các nghị định, nghị quyết, đề án, kế hoạch về phát triển GD-ĐT. Hiện, Bộ đang tích cực hoàn thiện Dự án Luật Nhà giáo để trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 8 (tháng 10/2024) và để thông qua tại Kỳ họp thứ 9 (tháng 5/2025) Quốc hội khóa XV.

Các sở GD&ĐT đã tham mưu tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, thành phố ban hành các chính sách phát triển GD&ĐT tại địa phương để kịp thời triển khai có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước và của Bộ GD&ĐT trong lĩnh vực giáo dục.

Công tác phổ cập giáo dục mầm non, giáo dục tiểu học, giáo dục THCS và xoá mù chữ tiếp tục được các địa phương quan tâm, tạo điều kiện thuận lợi để huy động tối đa trẻ em trong độ tuổi đến trường, nhất là trẻ em có hoàn cảnh khó khăn và trẻ em khuyết tật.

Chương trình GDPT 2018 với nhiều điểm mới đã được triển khai đồng bộ với đầy đủ các môn học, hoạt động giáo dục các lớp 1, 2, 3, 4, 6, 7, 8, 10, 11 trên phạm vi cả nước.

Việc thực hiện “một chương trình, nhiều sách giáo khoa” đã được triển khai hiệu quả, phát huy được ưu điểm nổi bật giúp thay đổi từ gốc việc chuyển từ dạy học truyền thụ kiến thức sang dạy học phát triển phẩm chất, năng lực học sinh.

Khó khăn, vướng mắc trong việc phân công giáo viên và tổ chức dạy học các môn học mới đã cơ bản được tháo gỡ. Việc đổi mới phương pháp giáo dục được thực hiện ở tất cả các cơ sở giáo dục; học sinh phát huy tính chủ động, sáng tạo, giáo viên đóng vai trò là người tổ chức, kiểm tra, định hướng; hình thức tổ chức dạy học đa dạng, từng bước ứng dụng công nghệ tiên tiến. Các cơ sở GDPT ngày càng phát huy tính chủ động, linh hoạt trong việc triển khai thực hiện chương trình; việc tổ chức quản lý đã dần chuyển theo hướng quản trị nhà trường.

Chất lượng giáo dục mũi nhọn tiếp tục được khẳng định. Kết quả thi chọn học sinh giỏi quốc gia, Cuộc thi khoa học, kỹ thuật học sinh trung học năm học 2023 - 2024 cấp quốc gia, quốc tế và các Kỳ thi Olympic quốc tế và khu vực tiếp tục đạt kết quả cao. Thành tích xuất sắc của các đội tuyển tiếp tục khẳng định chất lượng GDPT, hướng đi đúng đắn trong công tác phát hiện, tuyển chọn và bồi dưỡng tập huấn học sinh giỏi.

Kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2024 đã được tổ chức bảo đảm nghiêm túc, trung thực, khách quan, an toàn, đúng quy chế, bảo đảm thuận lợi và công bằng cho các đối tượng thí sinh.

Bộ GD&ĐT đã phối hợp với Bộ Nội vụ trình các cấp có thẩm quyền quyết định bổ sung 27.826 biên chế giáo viên năm học 2023 – 2024. Các địa phương tích cực tuyển dụng biên chế giáo viên được giao.

Công tác đào tạo, bồi dưỡng để nâng cao trình độ, năng lực của đội ngũ nhà giáo tiếp tục được quan tâm. Tỷ lệ giáo viên đạt chuẩn trình độ đào tạo theo Luật Giáo dục 2019 cấp học mầm non, tiểu học, THCS tiếp tục tăng lên. Công tác bồi dưỡng thường xuyên được quan tâm thực hiện. Kho học liệu số về bồi dưỡng giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục trên hệ thống TEMIS được xây dựng và phát huy hiệu quả, đáp ứng nhu cầu bồi dưỡng thường xuyên của giáo viên.

Mạng lưới, quy mô trường, lớp tiếp tục được quan tâm đầu tư. Các địa phương thực hiện rà soát, dồn dịch điểm trường lẻ, sáp nhập trường có quy mô nhỏ để tập trung đầu tư, bảo đảm điều kiện để thực hiện chương trình giáo dục mầm non, phổ thông, giáo dục thường xuyên. Số phòng học kiên cố, bán kiên cố tăng lên và giảm số phòng học tạm, mượn. Trang thiết bị, đồ dùng dạy học được quan tâm đầu tư mua sắm phục vụ yêu cầu triển khai Chương trình Giáo dục mầm non, Chương trình GDPT 2018.

Toàn ngành tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý, chỉ đạo điều hành và trong hoạt động dạy và học. Đến nay, đã hoàn thành việc xây dựng 100% các cơ sở dữ liệu của ngành giáo dục từ mầm non, phổ thông, kết nối Cơ sở dữ liệu ngành Giáo dục với các Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và bảo hiểm.

Bên cạnh kết quả đạt được, việc triển khai thực hiện kế hoạch năm học 2023- 2024 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế. Trong đó, tình trạng thiếu giáo viên còn diễn ra phổ biến tại nhiều địa phương; việc tuyển dụng của các địa phương còn chậm, chưa tuyển dụng hết số biên chế được giao. Chất lượng đội ngũ chưa đồng đều giữa các vùng, miền. Điều kiện làm việc, chính sách đãi ngộ nhà giáo chưa tương xứng, lương nhà giáo trẻ còn thấp so với mặt bằng chung của các ngành nghề...

Việc rà soát, sắp xếp mạng lưới cơ sở giáo dục mầm non, GDPT còn bất cập. Một số địa phương còn tình trạng thiếu trường, lớp; thực hiện dồn ghép các cơ sở giáo dục một cách cơ học. Việc quy hoạch, dành quỹ đất, đầu tư xây dựng cơ sở vật chất trường học chưa phù hợp với quy chuẩn, tiêu chuẩn trường học. Cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học cấp mầm non, phổ thông còn thiếu, chưa đáp ứng yêu cầu đổi mới Chương trình GDPT 2018...

Công tác bảo đảm an toàn cho trẻ em mầm non ở các cơ sở giáo dục mầm non độc lập, tư thục, nhất là tại các vùng đô thị, khu công nghiệp, khu chế xuất còn hạn chế. Việc quản lý các cơ sở giáo dục tư thục nói chung; cơ sở giáo dục có vốn đầu tư nước ngoài; cơ sở có yếu tố nước ngoài nói riêng của các sở GD&ĐT chưa tốt, bị động, không kịp thời phát hiện những bất cập. Nhiều cơ sở giáo dục tư thục được phê duyệt chương trình tích hợp không thực hiện đầy đủ Chương trình GDPT dẫn đến công tác quản lý các cấp gặp nhiều khó khăn.

Chất lượng phổ cập còn thấp và chưa vững chắc ở một số địa phương. Chất lượng giáo dục thường xuyên vẫn còn hạn chế, nội dung chương trình, phương thức giáo dục chưa thực sự tạo điều kiện thuận lợi để người dân nâng cao trình độ, chuyển đổi nghề nghiệp.

Công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho trẻ em, học sinh; công tác hỗ trợ, tư vấn tâm lý, kỹ năng phòng, chống bạo lực, bắt nạt, xâm hại trẻ em, học sinh còn chưa thực sự hiệu quả. Tình trạng bạo lực học đường, mất an toàn vệ sinh thực phẩm trong trường học vẫn còn xảy ra ở một số cơ sở giáo dục...

10 nhiệm vụ trọng tâm năm học 2024 - 2025

Năm học 2024-2025 là năm học đánh dấu kết thúc nhiệm kỳ thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng; Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025; Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và tiến tới Đại hội đảng các cấp.

Đây cũng là năm học Chương trình GDPT 2018 được triển khai ở tất cả các lớp từ lớp 1 đến lớp 12 và là năm học đầu tiên tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình GDPT 2018.

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết: Ngành Giáo dục tiến hành đổi mới căn bản, toàn diện theo tinh thần Nghị quyết 29 tới nay đã là năm thứ 11. Với GDPT, triển khai Chương trình GDPT 2018 cũng là năm thứ 6 và năm học tới sẽ kết thúc một chu trình thực hiện.

Trong công cuộc đổi mới đó, việc triển khai ở GDPT, mầm non, GDTX có lượng công việc rất lớn và là những phần quan trọng của đổi mới. Triển khai ở các tỉnh/thành phố có ý nghĩa quan trọng mang tính chất quyết định tới toàn bộ tiến trình, chất lượng, quy mô của đổi mới giáo dục.

Nhấn mạnh ý nghĩa quan trọng của năm học 2024-2025 tới đây, theo Bộ trưởng, đây là năm học kết thúc kế hoạch 5 năm 2021-2025; chuẩn bị cho các nhiệm vụ 5 năm tiếp theo; là năm tổ chức Đại hội Đảng các cấp, tiến tới Đại hội toàn quốc lần thứ 14 của Đảng.

Năm học 2024-2025 cũng là năm kết thúc triển khai Chương trình GDPT 2018 ở cả 3 lớp cuối cấp và đổi mới thi, tuyển sinh vào lớp 10, thi tốt nghiệp THPT cho lớp 12 phù hợp với chương trình mới. Năm học tới đồng thời tiến hành tổng kết, đánh giá chặng đường đổi mới GDPT, giải quyết những tồn tại, khó khăn trước mắt và điều chỉnh chương trình cho phù hợp hơn; bước vào chặng đổi mới theo chiều sâu chất lượng trong thời gian sắp tới.

Đây cũng là năm chúng ta đề đạt chính sách với Quốc hội, Chính Phủ và triển khai thí điểm giáo dục mầm non mới, chuẩn bị các điều kiện để triển khai phổ cập giáo dục mầm non theo chỉ đạo của Trung ương Đảng, Quốc hội, Chính phủ.

Bộ trưởng đồng thời nhấn mạnh nhiệm vụ trong năm học tới với việc tiếp tục triển khai đẩy mạnh phát triển đội ngũ nhà giáo bảo đảm đủ về số lượng, cơ cấu, chất lượng, để lực lượng giáo viên yên tâm hơn, thạo nghề hơn, gắn bó hơn với ngành, với công việc. Cùng với đó, đẩy mạnh xây dựng xã hội học tập, học tập suốt đời của người dân.

“Rất nhiều việc lớn đang đặt ra cho chúng ta trong năm học mới; yêu cầu từ Lãnh đạo Bộ GD&ĐT đến lãnh đạo các tỉnh/thành, các cấp cơ sở giáo dục và từng giáo viên tinh thần cố gắng, nỗ lực, tinh thần trách nhiệm, đổi mới và vượt lên chính mình để hoàn thành tốt nhiệm vụ toàn ngành và nhiệm vụ từng địa phương”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Nhằm thực hiện hiệu quả các quan điểm, chỉ đạo của Đảng, Chính phủ về đổi mới căn bản, toàn diện GD-ĐT; quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ được giao tại Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng và Chương trình hành động của Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026 thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2021-2025, ngành Giáo dục xác định chủ đề năm học 2024-2025 là: “Kỷ cương trách nhiệm, đổi mới sáng tạo, nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo”.

10 nhiệm vụ trọng tâm trong năm học tới cũng được xác định. Trong đó, đầu tiên là tiếp tục hoàn thiện thể chế, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác quản lý nhà nước về giáo dục.

Đảm bảo công bằng trong tiếp cận giáo dục cho mọi đối tượng, trong đó, quan tâm đến đối tượng là của người dân tộc thiểu số, người sống ở miền núi, vùng có điều kiện kinh tế-xã hội đặc biệt khó khăn, vùng bãi ngang, ven biển hải đảo, trẻ mồ côi, trẻ em không nơi nương tựa, người khuyết tật, người thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo.

Cùng với đó, nâng cao chất lượng giáo dục mầm non, GDPT và giáo dục thường xuyên.

Phát triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý cơ sở giáo dục bảo đảm đủ số lượng và nâng cao về chất lượng, đáp ứng yêu cầu đổi mới GD-ĐT.

Sử dụng hiệu quả ngân sách nhà nước và huy động các nguồn lực đầu tư cho giáo dục.

Năm học 2024-2025 cũng sẽ tăng cường công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, giáo dục quốc phòng an ninh và giáo dục thể chất, y tế trường học.

Đồng thời, đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hành chính trong toàn ngành. Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm trong lĩnh vực GD-ĐT. Tăng cường công tác truyền thông giáo dục. Cuối cùng là thực hiện hiệu quả các phong trào thi đua trong toàn ngành.