Cần trao quyền chủ động của cơ quan quản lý GD về tuyển dụng, sử dụng nhà giáo

Chiều 9/7, Sở GD&ĐT Hà Nội tổ chức Hội thảo tham vấn về chính sách tuyển dụng, sử dụng và quản lý nhà nước về nhà giáo trong dự thảo Luật Nhà giáo.

Tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn

Tại hội thảo, các chuyên gia, nhà khoa học, nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục cho rằng, quy định về tuyển dụng, sử dụng, quản lý viên chức trong một số nội dung cụ thể chưa phù hợp với hoạt động nghề nghiệp mang tính đặc thù của nhà giáo.

Việc sửa đổi Luật Viên chức để quy định cụ thể, phù hợp với đặc thù nhà giáo vừa không giải quyết được triệt để vấn đề bất cập, vừa phá vỡ cơ cấu của Luật Viên chức. Do đó, cần thiết ban hành một đạo luật dành riêng cho nhà giáo nhằm tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn.

Nêu ý kiến tại hội thảo, nhà giáo Nguyễn Thị Nhiếp - Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An (Hà Nội) cho hay, những năm qua, việc sử dụng và đánh giá nhà giáo ở các đơn vị sự nghiệp công lập ngày càng được quan tâm và thực hiện nghiêm túc.

Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vẫn còn một số khó khăn, vướng mắc. Mặc dù nhiều văn bản ban hành nhưng chưa có một văn bản nào quy định cụ thể “sử dụng nhà giáo” gồm những nội dung gì.

Chưa có quy định về điều động, thuyên chuyển, biệt phái… đối với nhà giáo thực hiện như thế nào. Điều này gây không ít khó khăn trong quá trình quản lý, thực hiện nhiệm vụ cho người sử dụng nhà giáo và cả nhà giáo được sử dụng.

Ngoài ra, việc tính tiết kiêm nhiệm đối với nhà giáo được quy định tại nhiều văn bản, chưa được điều chỉnh theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 nên việc thực hiện tại các đơn vị có khó khăn và chưa thống nhất.

Theo cô Nguyễn Thị Nhiếp, hiện các cơ sở giáo dục công lập thực hiện công tác đánh giá giáo viên theo Nghị định số 90/2020/NĐ-CP ngày 13/8/2020 của Chính phủ. Trong đó, Điều 12, 13, 14,15 xác định các tiêu chí xếp loại chất lượng viên chức ở bốn mức: Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ; Hoàn thành tốt nhiệm vụ; Hoàn thành nhiệm vụ; Chưa hoàn thành nhiệm vụ.

So với Nghị định 56/2015/NĐ-CP ngày 9/6/2015 của Chính phủ ban hành Nghị định về đánh giá và phân loại cán bộ, công chức, viên chức và Nghị định 88/20217/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 56/2015/NP-CP, thì các tiêu chí xếp loại chất lượng viên chức ở Nghị định số 90/2020/NĐ-CP có tính chất định lượng hơn.

Tuy nhiên, cô Nguyễn Thị Nhiếp cho rằng, nhiều tiêu chuẩn bên trong các tiêu chí rất khó ước lượng giá trị tỉ lệ %. Do đó, việc đánh giá và phân loại giáo viên còn định tính, chưa đảm bảo chính xác và công bằng.

“Hiện, nhà giáo vừa phải đánh giá xếp loại hằng năm theo Luật Viên chức, vừa phải đánh giá chuẩn nghề nghiệp mất nhiều thời gian, thủ tục hồ sơ” – cô Nguyễn Thị Nhiếp nêu thực trạng.

Tăng cường vai trò trực tiếp, chủ động của cơ quan quản lý giáo dục

Hiệu trưởng Trường THPT Chu Văn An bày tỏ, mong muốn của nhà giáo làm công tác quản lý là, tới đây các văn bản dưới Luật Nhà giáo quy định rõ, định lượng được tiêu chuẩn, tiêu chí của mỗi loại xếp loại đánh giá nhà giáo. Qua đó, việc xếp loại giáo viên được chính xác, công bằng; khuyến khích, động viên nhà giáo phát triển năng lực nghề nghiệp, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo.

“Khi có Luật Nhà giáo sẽ giúp chuẩn hóa sử dụng nhà giáo đúng người, đúng việc cũng như đánh giá nhà giáo chính xác, công bằng. Nhờ đó, thúc đẩy mỗi nhà giáo tích cực tự học và sáng tạo, góp phần quan trọng vào phát triển nền giáo dục nước nhà” – nhà giáo Nguyễn Thị Nhiếp tin tưởng.

Việc tuyển dụng, sử dụng nhà giáo đang được các địa phương triển khai khác nhau. Ông Phạm Ngọc Oanh - Trưởng phòng GD&ĐT Ba Vì nêu ví dụ, ở Lào Cai, cơ quan lý giáo dục chủ trì tham mưu về tuyển dụng, sử dụng đội ngũ nhà giáo.

Tuy nhiên, nhiều địa phương, trong đó có Hà Nội, cơ quan quản lý giáo dục chỉ là đơn vị phối hợp. Thực trạng này có thể do các văn bản quy phạm pháp luật chưa quy định cụ thể, việc phân cấp, phân quyền còn chung chung.

Do đó, ông Phạm Ngọc Oanh đề xuất, dự thảo Luật Nhà giáo cần quy định tường minh về quản lý nhà giáo, trong đó quy định về tuyển dụng, sử dụng nhà giáo cần giao cho cơ quan quản lý giáo dục trực tiếp chủ trì tham mưu với cơ quan quản lý cấp trên. Chẳng hạn, phòng GD&ĐT trực tiếp tham mưu với Chủ tịch UBND huyện, Sở GD&ĐT tham mưu với Chủ tịch UBND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Phát biểu tại hội thảo, ông Trần Thế Cương – Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội nhìn nhận, Luật Nhà giáo lần đầu tiên được xây dựng trong lịch sử phát triển của nền giáo dục Việt Nam.

Nhà giáo và nghề dạy học có những đặc trưng riêng, khác biệt với viên chức của các ngành, lĩnh vực khác. Nhà giáo có vai trò quyết định trong việc bảo đảm chất lượng giáo dục. Do vậy, việc ban hành Luật Nhà giáo là cần thiết đối với sự phát triển giáo dục.

Sở GD&ĐT Hà Nội đã triển khai, xin ý kiến góp ý dự thảo Luật Nhà giáo đến từng cán bộ quản lý, nhà giáo trên địa bàn thành phố. Theo đó, hơn 125 nghìn nhà giáo được xin ý kiến góp ý dự thảo Luật này. Bước đầu, các ý kiến ghi nhận dự thảo Luật Nhà giáo được xây dựng khoa học, logic, chặt chẽ, bảo đảm tính thống nhất giữa các nội dung, cơ bản xác định rõ vị trí, vai trò, hoạt động của nhà giáo nhằm chuẩn hóa đội ngũ.

Với nhiều điểm mới, dự thảo Luật Nhà giáo nếu được ban hành sẽ có tác động tích cực đến sự phát triển nhà giáo, bảo đảm sự thống nhất đối với nhà giáo công lập và ngoài công lập.

Chia sẻ về tiến độ triển khai biên soạn dự án Luật Nhà giáo, ông Vũ Minh Đức – Cục trưởng Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD&ĐT) cho hay, hầu hết các ý kiến đề nghị cần thiết phải có quy định cụ thể trong Luật Nhà giáo để khẳng định vai trò chủ động của các cơ quan quản lý Giáo dục.

Qua đó, nhằm khắc phục những hạn chế, bất cập hiện nay trong tuyển dụng, sử dụng và quản lý nhà giáo. Các ý kiến đề nghị làm rõ thẩm quyền, trách nhiệm chủ trì ban hành tiêu chí, tiêu chuẩn, định mức, tuyển dụng, sử dụng, điều động... nhà giáo của Bộ GD&ĐT và các cơ quan quản lý giáo dục các cấp.

Để tăng cường vai trò trực tiếp, chủ động của cơ quan quản lý giáo dục, dự thảo Luật Nhà giáo được rà soát, cập nhật theo hướng:

Thứ nhất, trong các nội dung quy định về tuyển dụng, sử dụng, quản lý nhà giáo sẽ có quy định cụ thể về vai trò, trách nhiệm, thẩm quyền của cơ quan quản lý giáo dục (phòng GD&ĐT, sở GD&ĐT). Trong đó, làm rõ vai trò chủ trì tham mưu thực hiện của Phòng GD&ĐT, Sở GD&ĐT đối với các hoạt động tuyển dụng, sử dụng, bổ nhiệm nhà giáo.

Thứ hai, bổ sung tại khoản 3 Điều 6 dự thảo Luật Nhà giáo về nguyên tắc quản lý và phát triển nhà giáo như sau: “Việc tuyển dụng, quản lý nhà giáo được thực hiện trên cơ sở chức danh nhà giáo và chuẩn nhà giáo tương ứng với vị trí việc làm; đảm bảo định mức, số lượng nhà giáo để thực hiện chương trình, nhiệm vụ giáo dục và trách nhiệm trực tiếp, chủ động của cơ quan quản lý giáo dục”.

Thứ ba, tại chương điều về quản lý nhà nước về nhà giáo, làm rõ vai trò trực tiếp, chủ động của Bộ GD&ĐT trong việc tham mưu cho Chính phủ và cơ quan quản lý giáo dục địa phương tham mưu cho UBND các cấp về việc thực hiện các nội dung quản lý Nhà nước về nhà giáo.

Công tác quản lý Nhà nước về nhà giáo được thực hiện đảm bảo nguyên tắc quản lý theo ngành, lãnh thổ và có sự phối hợp với các Ngành khác trong quá trình thực hiện.